آخرین سفرهای تابستانی
گرمای تابستان کم جان شده و گرم‌ترین فصل سال به انتهای خود نزدیک می‌شود. چند روزی هم بیشتر تا آغاز فصل تازه مدارس و مهر دوست داشتنی نمانده است.
تمام اینها فرصت را برای شروع موج دوم سفرهای تابستانه مهیا کرده است. تا مدارس باز نشده است، فکر برنامه‌ریزی برای سفر تابستانی باشید که احتمالا تا تعطیلات نوروز فرصت تکرار آن را نخواهید داشت. در این وقت سال، به‌دلیل دمای معتدل در بیشتر نقاط ایران، تقریبا به هر مقصدی می‌توانید سفر کنید اما پیشنهاد ما منطقه‌ای نسبتا خنک‌تر است.
تهران به سلطانیه
۳۰۲ کیلومتر
۳ ساعت و ۲۶ دقیقه
گنبد سلطانیه
گنبد سلطانیه، پنجمین اثر ایرانی است که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید؛ ۱۲سال قبل. نخستین بنایی که در بازدید از مجموعه می‌بینید، خود سلطانیه است. همین غول آجری ۴۸/۵ متری است که مجموعه آرامگاهی «الجایتو» یا همان «سلطان محمد خدابنده» هشتمین ایلخان مغول است. گفته می‌شود قرار بوده بعد از اتمام ساخت گنبد الجایتو پیکر مطهر امام علی(ع) به اینجا منتقل شود اما این طرح با مخالفت علمای عهد الجایتو روبه‌رو شد. بنای آرامگاه، یک عمارت هشت ضلعی است که گنبدی اناری شکل به قطر ۲۵/۵متر بالای آن قرار دارد. گنبد فیروزه‌ای را هشت مناره که در زمان ساخت، حدود ۱۸متر بلندا داشته‌اند، دوره کرده‌اند.
معبد داش کسن
غار کتل‌خور
یک اثر طبیعی تماشایی در محدوده سلطانیه، غار تماشایی کتل‌خور یا «کتله‌خور» است. برای رسیدن به آنجا باید وارد جاده سلطانیه به قیدار شوید تا اول به «زرین رود» و بعد به روستای گرماب برسید. از گرماب هم مطابق با تابلوهای غار رانندگی کنید. گفته می‌شود قدمت این غار به ۳۰ میلیون سال قبل برمی‌گردد. یکی از بلندترین غارهای ایران که ۱۶ هزارمتر دالان و راهروی ثبت شده دارد. برای گشت و‌گذار در این غار باید بلیت بخرید و البته هیچ خوردنی هم با خود وارد غار نکنید.
سلطانیه به تکاب
۲۲۶ کیلومتر
می‌توانید پس از گشت و گذار در سلطانیه، مستقیم به تکاب بروید اما می‌توانید در میانه راه یکی از جاذبه‌های طبیعی ایران؛ یعنی «قلعه بهستان» یا «دودکش جن» را تماشا کنید.
دودکش جن
اگر خواستید از سلطانیه مستقیم به قلعه بهستان بروید که در شهرستان ماه‌نشان قرار دارد، توصیه ما این است که به جاده اصلی یا همان آزادراه قزوین ـ زنجان بروید؛ چون مسیر رسیدن کوتاه‌تر است. ماه‌نشان تقریبا در فاصله ۱۱۱ کیلومتری غرب زنجان است، اما از سلطانیه حدود ۱۵۰ کیلومتر (از جاده اصلی) تا این شهر فاصله دارید. دوباره به آزادراه برگردید. بعد از حدود ۸۰ کیلومتر رانندگی، در سمت چپ جاده باید در حوالی روستای حسن‌آباد وارد خروجی ماه‌نشان شوید.
تخت‌سلیمان
مجموعه تخت سلیمان چهارمین اثر جهانی ایران است که در سال ۱۳۸۲در فهرست یونسکو ثبت شد. این مجموعه در شهر تکاب نیست، حدود ۴۲ کیلومتر با شهر فاصله دارد و در نزدیکی روستای تازه‌کند نصرت‌آباد قرار دارد. می‌توانید با کمک مردم محلی، از مسیر ماه‌نشان به سمت روستا بپیچید یا راه‌تان را تا تکاب دور کنید و دوباره به سمت شمال برگردید. این مجموعه اگرچه آثاری از دوران هخامنشی و ماد هم دارد اما شهرتش را مدیون بناهای دوران ساسانی یعنی آتشکده آذرگشنسب و معبد آناهیتا‌ست. روبه‌روی آتشکده هم یک دریاچه با آب زلال و عمق تقریبا ۱۱۲متری می‌بینید. بعد از تخت‌سلیمان کوه زندان سلیمان قرار دارد؛ کوهی مخروطی‌شکل و میان تهی. اهالی محل این کوه را به نام زندان دیو هم می‌شناسند.
بالا رفتن از این کوه مشکل نیست، اما تماشای فضای خالی درون آن از بیرون، کار خطرناکی است. در اطراف کوه «زندان دیو» چشمه‌های آبگرم گوگردی وجود دارد که استخرهایی در نزدیکی آن ساخته شده است. در تکاب حتما سراغی هم از چمن شناور بگیرید؛ دریاچه مقدسی در کنار آتشکده که دائم در حال جوشیدن است. زندان دیو از دیگر آثار تاریخی اینجاست. از ما می‌شنوید، بعد از گشت و‌گذار تاریخی، با راهنمایی محلی‌ها، راهی «چملی» یک منطقه سرسبز کنار روستا بشوید. اینجا آبگیر بسیار عمیقی دارد که چمن روی آن با جریان آب حرکت می‌کند و گاهی گله‌های گوسفند هم برای چرا روی آن می‌روند.
۳۲۰ کیلومتر
۴ ساعت و ۴۵ دقیقه
بیستون
بیستون در تیر ماه سال ۱۳۸۵ به‌عنوان هشتمین اثر جهانی ایران در فهرست میراث جهانی ثبت شد. در اینجا مجموعه تاریخی ـ باستانی همراه با ۲۳ اثر تاریخی همجوارش پذیرای شما خواهد بود. با ورود به مجموعه بیستون، لوح «روزتای آسیا» (کتیبه داریوش بزرگ) چشم را معطوف به‌خود می‌کند. این لوح یا سنگ‌نوشته بردامنه کوه بیستون قرار دارد که گفته می‌شود یکی از مهم‌ترین اسناد تاریخی دوره هخامنشیان است که شرح پیروزی داریوش بزرگ بر گئومات مغ و به بند کشیدن شورشیان را نشان می‌دهد.
البته مجسمه هرکول، نقش گودرز، غار شکارچیان، کاروانسرای صفوی، کاخ ایلخانی، پل ساسانی، نیایشگاه پارتی و… دیدگان‌تان را در این مجموعه تاریخی بی‌نظیر به سوی خود می‌کشاند. اگر بخواهید می‌توانید راه‌تان را کج کنید و بعد از نیم‌ساعت رانندگی به شهر کرمانشاه و همه آثار دیدنی آنجا برسید. معروف‌ترین اثر تاریخی کرمانشاه، طاق بستان است. برای رسیدن به اینجا کافی است پل ولایت را بیابید، سپس وارد بلوار چهارباغ شده و تا انتها مسیرتان را ادامه دهید، طاق‌های ساسانی، شبدیز و نقش اردشیر در مقابل‌تان است.
تکاب به چالدران
۵۷۶ کیلومتر
۸ ساعت و ۵۱ دقیقه
میاندوآب
غار سهولان
غار سهولان هم یکی از دیدنی‌های مسیر ماست؛ یک غار آبی زیبا که می‌توانید در آنجا قایق‌سواری و پیاده‌روی کنید. از میاندوآب تا برای رسیدن به این غار باید حدود ۵۰ کیلومتر رانندگی کنید؛ یعنی وارد جاده ارومیه شوید. در بلوار «شمس‌برهانی» مهاباد به سمت جنوب رفته تا به سه‌راه «عیسی کندی» برسید. در سه‌راهی باید به سمت راست بپیچید تا به غار برسید. بعد از تهیه بلیت بهتر است لباس‌های گرم‌تان را بپوشید، زیرا دمای داخل غار تقریبا سرد است. در نزدیک پارکینگ، فضایی برای برپا کردن چادر وجود دارد و سرویس بهداشتی و چند فروشگاه هم در دسترس است.
حسنلو
برای دیدن تپه حسنلو؛ تپه‌ای تاریخی که قرن‌های بسیاری، میزبان جام ارزشمند معروف به «حسلنو» بوده، باید از مهاباد به جاده اصلی برگردید و باز هم وارد مسیر ارومیه شوید. در سه‌راه «محمدیار» مسیر فرعی سمت چپ را انتخاب کنید و حدود ۱۰کیلومتر رانندگی کنید تا به حسنلو برسید که از ۱۴ تپه باستانی تشکیل شده است.
از این تپه‌ها، آثار باستانی فراوانی به‌دست آمده که مهم‌ترین آنها جام زرین حسنلو است. اگر هم می‌خواهید خود جام سه هزار و ۲۰۰ ساله حسنلو را ببینید که در همین محوطه باستانی در آغوش یک اسکلت کشف شد، باید تا موزه ملی در تهران بروید.
ارومیه
برای گشت و‌گذار در مقصد گردشگری بعدی، یعنی ارومیه دوباره به جاده اصلی برگردید. از فرعی روستای محمدیار تا ارومیه حدود ۹۵ کیلومتر راه دارید. ارومیه مخصوصا در این فصل بسیار خنک است و یکی از شهرهای زیبا و تماشایی شمال‌غربی ایران محسوب می‌شود. برای شروع می‌توانید به تماشای بنای تاریخی سه‌گنبد، در محله «بازارباش» در خیابان استاد برزگر بروید. در محوطه بنای سه‌گنبد، تماشای موزه سنگ ارومیه را هم از دست ندهید، مخصوصا عکاسی در ورودی گنبد با آجرهای تراش‌خورده.
دریاچه ارومیه
از خود شهر ارومیه، برای رسیدن به دریاچه باید به خیابان ولی‌عصر(عج) بروید و بعد به جاده دریا برسید. با اینکه روزبه‌روز این دریاچه شفابخش کوچک‌تر می‌شود، اما می‌توان تا ساحل نمکی رفت و قدمی زد و در میان گل و لای شفا بخش آن چند ساعتی وقت گذراند.
یکی از نقاط تفریحی ارومیه مجتمع گردشگری باری است. غیر از هتل و انواع غذاخوری در این مجتمع می‌توانید از امکاناتی مانند: پیست سوارکاری، درشکه سواری و دوچرخه، محل بازی کودکان، باغ وحش و استخرهای آب شور و آب شیرین استفاده کنید. ضمن آنکه این مجتمع در فاصله نزدیکی از دریاچه قرار دارد. برای رسیدن به این مجتمع باید تا کیلومتر ۵۵جاده ارومیه- سلماس بروید و سه کیلومتر بعد از «قوشچی» به مجتمع می‌رسید.
سلماس
بعد از گشت و‌گذار در ارومیه، مقصد بعدی سلماس است. از ارومیه تا سلماس حدود ۱۰۰ کیلومتر راه دارید. بیشتر آثار باستانی سلماس در زلزله سال ۱۳۰۹تخریب شد. با این حال در سلماس و اطراف آن امامزاده و کلیسا می‌توانید تماشا کنید.
مهم‌ترین دیدنی سلماس کتیبه یا سنگ نگاره «خان‌تختی» است؛ در روستایی به‌همین نام در راه ارومیه. از سلماس که حدود ۲۰ کیلومتر در جاده ارومیه برانید به محوطه مقابل پله‌های منتهی به کتیبه می‌رسید. این کتیبه در دوره ساسانیان روی کوه‌های «پیرچاوش» کنده شده و شاپور اول را سوار بر اسب نشان دهد، درحالی‌که والرین رومی در مقابل او زانو زده.
خوی
پس از سلماس به خوی خواهید رفت که حدود ۵۰ کیلومتر از این شهر فاصله دارد. دیدن خوی را با مقبره شمس آغاز کنید؛ محوطه‌ای که بعد از مراسم هشتصدمین سالگرد مولانا بازسازی شده است. در این محوطه چندین مقبره قرار گرفته که آرامگاه شمس تبریزی با شیشه حفاظت شده در میانه آنها جای دارد. عمارت شهرداری با گچبری‌های رنگارنگ، بازار تاریخی و دروازه سنگی بازار با نقش دو مار، مقبره پوریای ولی و کلیسای سورپ سرکیس در محله امامزاده از دیگر دیدنی‌های خوی هستند.
قره‌کلیسا و کلیسای زور زور
۳۰۲ کیلومتر
۳ ساعت و ۲۶ دقیقه
۹ سال قبل، پنج کلیسای ایران در دو استان آذربایجان شرقی و غربی به ثبت رسیدند که ازجمله قدیمی‌ترین کلیساهای جهان محسوب می‌شوند. قره‌کلیسا، کلیسای سنت استپانوس، کلیسای مریم‌مقدس دره‌شام، کلیسای چوپان و کلیسای زور زور، این پنج کلیسا را تشکیل می‌دهند.
نخستین کلیسای این مجموعه، همین قره‌کلیساست که به «سنت تاتاوس» و «سنت تادئوس» هم شناخته می‌شود و برای دیدن آن باید تا روستای «قره‌کلیسا» از توابع «سیه‌چشمه» چالدران در آذربایجان غربی بروید. در اینجا بنایی را می‌بینید که تاریخ ساخت آن به قرن‌های نخستین مسیحی برمی‌گردد. از خوی باید به سمت قره‌ضیاءالدین برانید و از آنجا وارد مسیر قره‌کلیسا شوید که در طول مسیر با تابلو مشخص شده است.
آرامگاه سیدصدرالدین
از ما می‌شنوید، حالا که تا اینجا آمده‌اید، حتما سری به دشت چالدران و مقبره شهدای چالدران بزنید. اگرچه آرامگاه شهدای جنگ چالدران در محوطه شیخ صفی اردبیلی قرار دارد اما بعضی از شهدای این جنگ در همین دشت چالدران به خاک سپرده شدند، ازجمله سیدصدرالدین وزیر شاه‌اسماعیل صفوی. از قره‌کلیسا حدود ۲۵ کیلومتر برانید تا به شهر سیه‌چشمه برسید. از مردم محلی می‌توانید مسیر فرعی رسیدن به این آرامگاه دنج و پر دار و درخت را همراه با مجسمه این وزیر خوش‌نام پیدا کنید.
چالدران به جلفا
۱۵۶ کیلومتر
۲ ساعت و ۱۲ دقیقه
کلیساهای سنت استپانوس، چوپان و مریم مقدس
برای تماشای مهم‌ترین جاذبه شهرستان جلفا و یکی از زیباترین کلیساهای ایران باید در حاشیه رود زیبای ارس رانندگی کنید. در ورودی شهر و پس از ورود به جاده سمت چپ با تابلوهای ویژه مناطق گردشگری مشخص شده‌است. باید وارد جاده روستای «دره شام» شوید که در ۱۶کیلومتری غرب جلفا قرار دارد تا به کلیسای «سنت استپانوس» با سنگ‌های زرد و نارنجی آن برسید. این کلیسا از نظر اهمیت بعد از قره کلیسا جای می‌گیرد. در این مسیر اصلا نگران گم‌کردن راه نباشید؛ چون تمام مسیر با تابلو مشخص شده. بعد از رسیدن به مسیر منتهی به محوطه تاریخی و پارکینگ کلیسا، گنبد زرد و اُخرایی «سنت‌استپانوس» را خواهید دید.
رود ارس
آبشار آسیاب‌خرابه
جنگل‌های ارسباران
برای رسیدن به جنگل ارسباران چند مسیر وجود دارد. اما نزدیک‌ترین مسیر برای شما این است که تقریبا ۶۰ تا ۷۰ کیلومتر بعد از نوردوز و پایانه مرزی ارمنستان، جاده عاشقلو را در سمت راست‌تان انتخاب کنید. وارد این جاده فرعی که شدید، حدود ۱۵ کیلومتر برانید تا به سه‌راهی آینالی برسید. به سمت راست که بروید بعد از حدود چهار کیلومتر به این روستای ییلاقی خواهید رسید و می‌توانید جنگل‌نوردی‌تان در ارسباران را از همین جا شروع کنید.
جلفا به تبریز
۱۴۶ کیلومتر
۱ ساعت و ۵۶ دقیقه
بازار تبریز
مسجد کبود
موزه آذربایجان
ائل‌گلی
نمی‌شود به تبریز رفت و به ائل‌گلی (شاه گلی) سر نزد؛ استخری بزرگ در جنوب شرقی شهر تبریز که با درختان کهنسال و کافه‌های مختلف از تفرجگاه‌های عمومی تبریز است. ساخت این مجموعه و عمارت وسط استخر را به پسر عباس میرزا نسبت می‌دهند و از حدود ۱۰۰ سال قبل تبدیل به تفرجگاه عمومی مردم تبریز شده است. مقبره‌الشعرا، موزه مشروطه، موزه قاجار، بقعه صاحب‌الامر، برج آتش‌نشانی و تفرجگاه‌هایی مثل کوه عینالی یا «عینالی داغی» و آبگیر «گورو گول» در خارج از تبریز از دیگر دیدنی‌های مهم شهر تبریز هستند.
تبریز به اردبیل
۲۲۳ کیلومتر
۳ ساعت و ۲۷ دقیقه
مجموعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی
این مجموعه تماشایی و تاریخی که همزمان با بازار تبریز در فهرست یونسکو به ثبت رسید، یکی از زیباترین آثار تاریخی ایران در شمال غربی کشور است. در نزدیکی میدان عالی قاپوی شهر اردبیل، حدود سه سال قبل در فهرست میراث جهانی ثبت شد.
بازار و حمام آقانقی
دریاچه شورابیل
آبگرم‌های سرعین
نمی‌شود، به شهر اردبیل رفت و سراغ ده‌ها چشمه آبگرم شهر سرعین نرفت. سرعین را پایتخت آبگرم‌های ایران اسم گذاشته‌اند و در آنجا می‌توان انواع آبگرم‌های مختلف را با دماهای مختلف و البته خواص متنوع امتحان کرد. سرعین حدود ۲۸ کیلومتر تا اردبیل فاصله دارد. چشمه‌های آبگرم شهر سرعین، اسامی مختلفی دارند از ایرانیان گرفته تا «ساری‌سو»، «قره‌سو»، «پهن لی‌سو»، «بش باجی» و آتشگاه، اما همچنان معروف‌ترین آنها، آبگرم «گامیش‌گلی» است.
منبع: برترینها
