کم خونی و تشخیص آن
کم خونی
کم خونی به زبان علمی یعنی کمبود گلبول های قرمز و هموگلوبین درخون خون در اثر این کمبود نمی تواند اکسیژن کافی به قسمت های مختلف بدن برساند، بنابراین مقداراکسیژن در سلول ها پایین آمد. وسلول ها انرژی کافی برای انجام عملیات خود مانند کارهای عضلانی و ساخت و ترمیم سلول ها را نخواهد داشت. هنگامی که اکسیژن به مغز نرسد شخص دچار سرگیجه شده وحتی فکر کردن مختل می شود.
کم خونی یک مرض پست بلکه شانه ای از امراض مختلف است. به طورکلی هر بیماری که ساخت گلبول مای قرمز خون را مختل کرد. و باعث کاهش آن ها و یا از بین رفتن سریع تر آن ها از مدت زمان معین شود، به کم خونی منتج خواهد شد.
راه های پیش گیری
– مصرف موادی نظیر اسید فولیک و یا بیوتین، ویتامین ب ۱۲، ویتا مین ب کمپلکس، ففول،گلوکوئات آهن و شربت آهن، مس، ویتامین آ مفید است.
– از نوشیدن قهوه، چای پر رنگ، نوشابه های الکلی و گازدار خودداری شود.
– غذاهای آهن دار را با موادی که الیاف زیاد دارند مانند سبوس گندم نخورید زیرا الیاف باعث خارج شدن آهن از بان می شود.
– سیگار نکشید.
در صورت استفاده از قرص یا شربت آهن، آن ها را با قرص روی، کلسیم و ویتامین ای نخورید زیرا از جذب آهن جلوگیری می کنند.
علل بیماری
اعتیاد به مواد مخدر، اختالات هورمونی، تورم های مزمن در بدن، جراحی، عفونت، زخم معده، بواسیر، بیماری های روده ای، عادت ماهیانه با خونریزی شدید، آبستنی های مداوم، بیماری های مغز استخوان، کمبود ویتامین ها و مواد معدنی مانند اسیدفولیک، ویتامین های ب ۶، ب ۱۲ می تواند منجر به کم خونی شود. بعضی از بیماری های ارثی باعث می شوند که گلبول های قرمز خون شکننده شده و به جای اینکه مانند دایره کامل باشند مثل هلال ماه می شوند. شکلی دیگر از کم خونی به علت کمبود ویتامین ب ۱۲ است، زیرا بعضی از اشخاص به علت بیماری هایی مانند عفونت دستگاده هاضمه، جراحی معده، تورم روده و یا نداشتن فاکتور لازم در معده و نخوردن مواد حیوانی نمی توانند ا ین ویتامین مهم را جذب کنند. اگر مقدار این ویتامین در بدن کم شود، شخص ضعیف شده و یا دچارافسردگی، سوء هاضمه، اسهال و بیماری های عصبی می شود.
یکی از مهم ترین علل کم خونی کمبود آهن است، زیرا بدن برای ساخت هموگلوبین احتیاج به آهن دارد. هموگلوبین ماده ای در گلبول قرمز است که به اکسیژن می چسبد و آن را به نقاط مختلف بدن حمل می کند. عمرگلبول قرمز چهار ماه بوده و در صورت کمبود آهن این ماده حیاتی تولید نخواهد شد.
کمبود آهن ممکن است به علت کم خوردن غذاهای حاوی آهن، جذب نشدن آهن و یا خونریزی باشد. البته خانم ها به دلیل امراضی مانند نامتعادل بودن هورمون ها، وجود فیبرون در رحم، سرطان رحم و عادت ماهیانه سنگین و طولانی و استفاده از آی بودی و اشخاصی که داروهای ضد تورم مانند آسپیرین و یا ایبوپروفن استفاده می کنند، ممکن است به کمبود آهن مبتلا گردند.
تشخیص بیماری
کم خونی در بسیاری از موارد مشخص نیست. اولین علامت این مرض کم اشتهایی، یبوست، سر درد، حساسیت و ازدست دادن تمرکز حواس می باشد که اگر معالجه نشود منجر به ضعف، خستگی شدید، سرد بودن دست و پا، افسردگی، سرگیجه، رنگ پریدگی صورت، شکنندگی ناخن ها، سفیدی لب ها و پلک چشم می شود. در بعضی موارد، خانم ها عادت ماهیانه خود را نیز از دست می دهند.
یکی از بهترین راه ها برای تشخیص کم خونی شخص، نگاه کردن به زیر پلک پایینی چشم می باشد. پلک زیری چشم را کمی پایین بکشید، رنگ آن باید قرمز خونی باشد و اگر صورتی و کمرنگ بود علامت کم خونی است البته آزمایش ای اس ار – که وجود تورم را در بدن نشان می دهد – نیز می تواندکم خونی را در بدن اثبات کند. برای تشخیص ابتلا به کمبود ویتامین ب ۱۲ مبتلا آزمایشی به نام اسکریتینگ وجود دارد که مقدار جذب آن ویتامین را در بدن نشان می دهد، و می توانید با مراجعه به دکتر خانوادگی خود آن را انجام دهید. در صورت کمبود این ماده ازقرص مکیدنی ب ۱۲ ویا از آمپول آن استفاده می شود.
منبع: مه شو