چگونه سردرد تنشی را درمان کنیم؟

آرام سازی تقریبا همیشه سردردهای تنشی را بهبود می بخشد. آرام سازی می تواند شامل استراحت در بستر، ماساژ و یا آموزش بیوفیدبک باشد استفاده از بالش مناسب، قرار گرفتن در وضعیت صحیح در هنگام مطالعه و کار و ورزش مکرر گردن و شانه ها در هنگام کار مفید است.
خواب و استراحت کافی، ماساژ عضلات دردناک و استحمام گرم یا سرد به تسکین درد کمک می کنند.
درمانی دارویی از ضددردهای ساده (مثل استامینوفن، ایبوپروفن، دیکلوفناک، ناپروکسن) و یا شل کننده های عضلانی تشکیل می شود. در اکثر افراد ایبوپروفن و ناپروکسن مفید واقع می شوند.
افزودن بوتالبیتال و کافئین در موارد بی اثر بودن داروهای مسکن ساده می تواند موثر واقع شود.
مقادیر کم آمی تریپتیلین (۱۰ تا ۵۰ میلی گرم، هنگام خواب شب) می تواند به طور موثر موجب پیشگیری شود.
چه هنگام باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که سردرد شدید یا مداوم باشد و یا علایم دیگری (مثل خواب آلودگی، تغییرات بینایی، تغییر در حسی یا حرکت، تشنج، تغییر در هوشیاری، تهوع و استفراغ) نیز همراه آن موجود باشند به پزشک مراجعه کنید تا بیماری های دیگر ایجاد کننده سردردرد شوند. همچنین چنان چه سردرد موجب اختلال خواب شود، در زمان فعالی بودن موجود باشد و یا عود کننده یا مزمن باشد باید برای تشخیصی و درمان به پزشک مراجعه کرد.
پیش آگهی
معمولا سردرد تنشی بدون باقی ماندن عارضه به خوبی به درمان پاسخ میدهد و خطرناک نیست.
سردردهای تنشی ممکن است در کودکان هم دیده شوند و در کودکان، تشخیص آنها از میگرن ساده است. این سردردها با علایم پیش درآمد همراه نیستند و تهوع یا استفراغ نیز وجود ندارند. اغلب سردردهای تنشی کودکان ناشی از مشکلات خانوادگی و درسی است.
سردردهای خوشه ای
سردردهای خوشه ای (کلاستر Clusterheadaches) یک طرفه هستند و ممکن است موجب اشکریزش و آبریزش بینی شوند. این سردردها به طور مکرر در یک ساعت مشخصی از روز ایجاد می شوند و چند هفته طول می کشند. سردردها، سوزشی و واضح (تیز) هستند و ممکن است در یک طرف صورت از گردن تا گیجگاه حسی شوند
به سردرد خوشه ای، سردرد هیستامینی و نورالژی میگرنی هم گفته می شود.
همچنین نشانگان (سندرم) ریدر و درد عصبی (نورالژی)اسفنوپا لاتین از اسامی دیگر این نوع سردرد هستند.
به دلیلی اینکه این نوع سردرد به شکلی حمله های گروهی بروز می کند، خوشه ای نام گرفته است.
شایع ترین نوع سردرد خوشه ای، نوع حمله ای آن است که با یک تا سه حمله کوتاه مدت در اطراف حفره چشم، به صورت روزانه و در یک دوره ۴ تا ۸ هفته ای مشخص می شود و به دنبال آن یک فاصله زمانی تقریباً یک ساله بدون درد وجود دارد.
فرم مزمن سردرد خوشه ای، به طور ابتدا به ساکن یا چند ساله، پس از تثبیت الگوی دورهای روی میدهد و با عدم حضور دورههای پیوستهٔ فروکشی کردن بیماری مشخص می شود. ممکن است هر نوع از این بیماری به نوع دیگر آن تبدیل شود.
جنس کذکر ۷ تا ۸ برابر بیش از جنس مونث به سردرد خوشه ای مبتلا می شود.
معمولاً عوامل ارثی برای سردرد خوشهای وجود ندارد.
معمولا بیماری در ۲۰ تا ۵۰ سالگی آغاز می شود ولی ممکن است در دهه اول زندگی روی دھد .
درد از اطراف حفره چشم یا با شیوع کمتر از ناحیه گیجگاه، بدون علایم هشدار دهنده آغاز می شود و در مدت ۵ دقیقه به حداکثر میرسد.
شدت و عمق درد طاقت فرسا است و کم و زیاد نمی شود.
درد، کیفیت انفجاری دارد و به ندرت ضربان دار است.
درد همیشه یک طرفه است و در ماههای بعد هم در همان طرف ایجاد می شود و حملات آن از ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت طول میکشد.
اغلب اشکاریزش در همان سمت سردرد، همراه با قرمزی چشم، احتقان بینی، افتادگی پلک و تهوع وجود دارد.
به ندرت غذاها یا عواملی هیجانی موجب شروع درد می شوند (برخلاف میگرن ).
حملات در ۸۵٪ موارد دورهای هستند و در نزدیک به ۵۰٪ موارد، شروع درد در شب است و معمولاً طی ۲ ساعت پس از به خواب رفتن، فرد را از خواب بیدار می کند.
درمان
رضایت بخشی ترین درمان، تجویز داروهای پیشگیری کننده حملات سردرد خوشهای تا پایان عمر است. این داروها عبارتند از: پردنیزون، لیتیوم، متی سرجید، ارگوتامین، سدیم والپروات و وراپامیل.
به نظر میرسد لیتیوم به ویژه در فرم مزمن موثر واقع می شود.
دادن اکسیژن در موارد حمله بیماری موثرترین روش است که اغلب به صورت تنفس اکسیژن ۱۰۰% به مدت ۱۵ دقیقه صورت می گیرد.
معمولا تزریق زیر پوستی سوماتریپتان مدت حمله را به ۱۰ تا ۱۵ دقیقه می رساند.
به ندرت عمل جراحی بر روی بعضی از سلول های عصبی نزدیک به مغز در صورت بی اثر بودن داروها توصیه می شود.
پیش آگهی
سردرد خوشه ای خطرناک نیست و معمولا تغییرات ساختاری دایمی ایجاد نمی کند ولی مزمن است و می تواند با کار یا زندگی بیمار تداخل داشته باشد.
عوارض
گاهی ضعف عضلانی دایمی و کاهش حسی در قسمتهایی از صورت یاسر، بعد از درمان جراحی ایجاد می شود.
نشانگان (سندرم) هورنر شامل افتادگی پلک یک طرفه و کوچک شدن مردمک گاهی در خلال حمله دیده میشوند و در بین حملات بیماری وجود دارند.
چه هنگام باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت عدم پاسخ به درمانهای معمولی، ایجاد اختلال خواب در اثر سردرد و یا در صورت ایجاد سردرد در زمان فعالیت یا همراه بودن سردرد باسایر علایم به پزشک مراجعه کنید. نشانه های اضطراری عبارتند از: خواب آلودگی، تغییرات بینایی، تغییر در حرکت یا حسی، تشنج، تغییر در هوشیاری و تهوع یا استفراغ.
در صورت وجود این نشانه، باید به پزشک مراجعه شود.
پیشگیری
در صورتی که مستعد ابتلا به سردرد خوشه ای هستید سیگار نکشید. از مصرف الکل و هر نوع غذای مرتبط با بیماری خودداری کنید.
داروها در بعضی موارد موجب پیشگیری از سردرد خوشه ای می شوند.
منبع: mahsho.com