چند سناریو برای رونق اقتصادی

دولت یازدهم در حوزه اقتصاد، موضوعاتی مثل تثبیت بازار و کاهش شتاب تورم را بسیار خوب دنبال کرده است اما آقای روحانی با یک صورت‌حساب رنگین و خواسته‌های حتی متضاد از رأی‌دهندگانش روبه‌رو است؛ بنابراین دولت باید بعد از شنیدن مطالبات همه مردم، یک برنامه را برای خواسته‌های شدنی و منطقی تهیه کرده و به مردم اعلام کند.

دولت دوازدهم برای موفقیت در ایجاد رونق اقتصادی باید به نکته‌ای بسیار مهم توجه داشته باشد؛ اینکه دولت استراتژی مشخصی برای اقتصاد داشته و معلوم باشد که نگاهش به اقتصاد، نگاهی ممانعتی و نهادگرایی است یا نگاهی مبتنی‌بر اقتصاد آزاد و رقابتی و بر‌این‌اساس تعیین تکلیف کند.

شکی نیست که هدف دولت باید رسیدن به رونق اقتصادی و اشتغال باشد؛ البته منظور از اشتغال، اشتغالی است که از رونق اقتصادی حاصل شده باشد، نه اشتغالی که زاییده جیره و سوبسید و پرداخت حقوق باشد. برای رسیدن به رونق نیز باید راهبرد اقتصادی خودمان را مشخص کنیم. قطعا خیلی از موضوعات اقتصادی فقط راهکار اقتصادی ندارند؛ بنابر‌این توجه به جنبه‌های مختلف و ریشه‌یابی مشکلات و موانع رونق اقتصادی ضروری است.

برای مثال، در حوزه صادرات باید اول بتوانیم تولیدمان را رقابتی کنیم و بعد با مردم دنیا رابطه خوبی داشته باشیم تا بتوانیم کالای خودمان را بفروشیم. برخی از این اتفاق‌ها از حوزه تصمیم‌گیری‌های اقتصادی خارج است و به حوزه سیاست خارجی و تصمیم‌گیری‌های سیاسی نظام برمی‌گردد؛ درنتیجه لازم است همه این موارد هماهنگ و همسو شوند.

درواقع دیپلماسی سیاسی ما باید همواره اقتصاد را در تصمیم‌گیری‌های خود مدنظر قرار دهد. به‌عنوان یک تحلیلگر اقتصادی معتقد هستم باید در تیم اقتصادی دولت دوازدهم درزمینه یکدست‌کردن سیاست‌های اقتصادی بازنگری شود.

ما در دولت یازدهم شاهد تناقض رفتار و تضاد منافع بین نهادهای اقتصادی بوده‌ایم. وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مختلف در قوانین و دستورالعمل‌ها هماهنگ نبودند، درحالی‌که لازم بود برایند نگاه‌های مختلف درنهایت یک سیاست را دنبال می‌کرد،  پیگیری این مسئله از سوی تیم اقتصادی دولت دوازدهم بسیار حائزاهمیت است.

نکته قابل‌توجه دیگر درباره جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی بوده که یکی از بارز‌ترین نشانه‌های رونق اقتصادی در یک کشور است. جذب سرمایه‌گذاری خارجی ضروری است اما باید بدانیم که جذب سرمایه‌گذاری خارجی راهکار مشکل‌تری نسبت به سایر راه‌حل‌ها برای حل مشکلات اقتصادی است، زیرا برای جذب و جلب اعتماد سرمایه‌گذار خارجی، ابتدا لازم است محیط کسب‌وکار خودمان را سر و سامان بدهیم و دیپلماسی سیاسی‌مان در خدمت اقتصاد باشد.

ما در دو دهه اخیر در این حوزه خوب عمل نکرده‌ایم و نیازمند بازنگری در سیاست‌های دیگر غیر‌اقتصادی هستیم اما با امکانات فعلی هم می‌توان تصمیمات قاطع و هماهنگ گرفت و چند پله در این حوزه بالا رفت اما تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم.

نکته دیگری که تیم اقتصادی دولت دوازدهم باید روی آن تمرکز داشته باشد، ایجاد تحرک در بنگاه‌های کوچک و زودبازده است. برای رفع مشکل صنایعی که ایراد مدیریتی دارند، تزریق نقدینگی راهگشا نیست. پول پخش‌کردن در این صنایع، راه‌حل مشکل بنگاه‌های کوچک و متوسط نیست زیرا بحران این بنگاه‌ها انبار‌شدن کالا و نبود تقاضاست. حفظ صنعتی که تکنولوژی به‌روز، امکان به‌روزرسانی و مشتری داخلی و خارجی هم ندارد با هدف ضربه‌نخوردن به اشتغال کار غلطی است. ما مشکل تولید‌کنندگانی را داریم که دانش مدیریت ندارند.

کارشناس اقتصادی


منبع: الف