هورمون های مردانه و طاسی
هورمون های مردانه و طاسی
برخی از متخصصین پوست در مورد ارتباط این دو، چنین اظهار نظر می نمایند.
بدن هر شخص، انواع آندروژن را تولید می نماید، که شامل هورمون جنسی مردانه که توسط غدد بیضوی ترشح می گردد و هورمون جنسی زنانه، که بوسیله غده آدرنالین تراوش می شود می باشد. هورمونهای آندروژنی با قدرت و اثر زیاد، تستوسترون نامیده می شوند.
اگرچه آندروژن بر روی تمام نقاط پوست بدن اثر دارد، ولی تأثیر آن بر پوست صورت بیشتر است. آندروژن باعث بزرگ شدن بیش از حد و تحریک غدد چربی موجود در پوست می شود، که در نتیجه آن، سبوم (sebum) بیش از اندازه توسط این غدد تولید و در حالت شدید، احتمالاً سبب پارگی این غده ها می گردد. با ازدیاد این چربی در سطح پوست، منافذ پوستی بسته شده، و بروز جوش صورت را دامن می زنند. اگر تعداد جوشها به اندازه کافی نباشد، آندروژن مازاد، موجب ریزش موهای سر و فزونی رشد موی صورت می شود.
البته همیشه کم یا زیاد بودن مقدار هورمون آندروژن ناراحتیهای نامبرده را ایجاد نمی کند، بلکه گاهی ممکن است، مقدار این هورمون در بدن طبیعی باشد، اما غدد چربی یا فولیکولهای مو دارای حساسیت فوق العاده ای باشند.
مقدار معینی از آندروژن ممکن است، در یک فرد موجب پیدایش جوش صورت شود و در دیگری عارضه ای نداشته باشد. علت این امر آنست، که ارگانهای بدن هر فرد در مورد بروز جوش و غدد چربی، حساسیتها و استعدادهایی مختص به خود را دارند، که این مسئله به میزان حساسیت بدن بستگی دارد.
هرچند بدن به آندروژن کافی احتیاج دارد اما فزونی بیش از اندازه ای آن نیز مفید نمی باشد. برخی منابع غذایی نظیر گوشت گاو، جگر، قلوه، دنبلان سرشار از آندروژن می باشند که لازم است از مصرف آنها اجتناب نمود.
ارتباط بین هورمون مردانه و طاسی عمومی بوسیله دکتر جی.بی. هاملتون که در این مورد صاحب نظر می باشد، نشان داده شده است. دکتر هاملتون برای تحقیق درباره ی این موضوع تعدادی افراد خواجه (فاقد نیروی جنسی مردانه) را مورد آزمایش قرار داد. وی مشاهده نمود، که با تزریق هورمون مردانه به این اشخاص که غالباً دارای موهایی طبیعی و بدون ریزش هستند، فوراً ریزش مو در آنها دیده می شود، و وقتی تزریق هورمون متوقف می شود، رشد موها به حالت طبیعی اولیه باز می گردد.
پروژسترون محتوی قرصهایی ضدبارداری، همانند آندروژن زیاد، در بدن عمل می کنند، زیرا پروژسترون در متابولیسم بدنی به ماده شبه آندروژن تبدیل می گردد.
خانمها برای منظم ساختن عادت ماهانه، گاهی از شبه پروژسترون استفاده می نمایند، که بیشتر اوقات نیز در نتیجه مصرف آن، دچار هیجان می شوند. این هیجان سبب تحریک غده آدرنالین (تولید کننده آندروژن) و نتیجتاً تحریک بیش از حد غدد چربی و مالاً بروز جوش در صورت می گردند.
در صورت فزونی مقدار آندروژنی در بدن پیشنهاد می شو، که فشارهای عصبی تا حد ممکن کاهش داده شوند، و همچنین از غذاهای حاوی آندروژن پرهیز گردد. همینطور، در صورت مصرف قرصهای ضدبارداری توسط فرد، بهتر است، از این عمل اجتناب شود و برای جلوگیری از بارداری از طریق مسدود ساختن لوله ها اقدام گردد.
مصرف مواد غذایی حاوی استروئید و استروژن که از نظر شیمیایی تقریباً شبیه آندروژن هستند نیز، باعث تحریک غدد چربی می شوند.
همانگونه که شرح داده شد، طرزکار طبیعی غدد مترشحه داخلی، تحت تأثیر بخش قدامی هیپوفیز صورت می گیرد. بنابراین، بی تردید، عملکرد غیرطبیعی و پائین تر از حد معمول این غده، ترشح کم غده جنسی را در پی خواهد داشت، که نتیجتاً، موجب بهم خوردن تعادل هورمونها با سایر سیستمهای بدن می گردد.
هنگام کارکرد غده هپیوفیز در حد طبیعی (ترشح طبیعی هورمون)، امکان این هست، عملکرد دیگر غدد و ترشحات آنها بطور مساوی و با هماهنگی ادامه داشته باشد.
اختلال در سیستم هورمونی که در مختل نمودن سایر دستگاهها نیز موثر است، می تواند، بر روی رشد طبیعی مو و یا به عبارتی، در مرحله سلول سازی متابولیسم تأثیر بگذارد، این عمل می تواند به نوبه خود در حفظ و سلامتی موها نیز اثر سوء بجای گذارد.
در واقع متخصصین غدد مترشحه، معلوم ساخته اند که بین اختلال غدد و رشد مو ارتباط بسیار واضحی وجود دارد.
تمرینات و نرمشهای بدنی، در تحریک کارکرد طبیعی غده هیپوفیز، تیروئید و در مراحل متابولیسم موثر بوده، استمرار در انجام آنها، امکان بهبودی و رفع اختلالات کارکرد غدد را در بردارد. شرح کاملی از این حرکات ورزشی در کتاب تقویت مو آورده شده است، که استمرار در اجرای آنها بوجود آورنده این باور خواهد بود، که این تمرینات در طبیعی نمودن کارکرد غدد مترشحه داخلی موثرند.
با در نظر گرفتن مطالب و آگاهیهای فوق می توان به این مطلب پی برد، که گاهی ممکن است، تنها یک عامل در ریزش مو موثر نباشد، بلکه مجموعه ای از عوامل در این امر دست اندکار باشد.
منبع: مه شو