هزینه‌های بازی در نقش مخالف اصلی
رضا صادقیان
پخش مناظره نخست انتخابات ریاست جمهوری نشان داد قالیباف بیش از دیگر کاندیداها تلاش می‌کند تا به عنوان قطب اصلی مخالفان دولت شناخته شود، رویه‌ای که با اولین بیانیه انتخاباتی او نمایان شد. شهردار تهران می‌کوشد مخالف اول و آخر دولت روحانی و به طبع آن نظم موجود شناخته شود، گویا گمان دارد با استفاده از ادبیات نقد و حمله‌های بی‌وقفه به سیاست‌های دولت راه به دست آوردن کرسی ریاست جمهوری را می‌گشاید در صورتی که ادامه روش فوق او را دورتر از دوره‌های گذشته نسبت به صندلی ریاست اجرایی کشور می‌کند. شهردار تهران فرض می‌کند امکان رای آوری در فضایی دو قطبی بهتر از قبل فراهم می‌آید، وضعیتی که او در پی به دست آوردن آن است شباهت‌های بسیار با رفتار احمدی‌نژاد در سال ۸۴ دارد. کاندیدایی که با حمله به تمامیت عملکرد دولت‌های گذشته و جا انداختن گروهی از سیاسیون به عنوان مال‌‌اندوزان و ثروتمندان در مقابل شهروندان کم‌درآمد و مردم عادی، در مقام دفاع از حق آنان خود را تثبیت کند. در این راه نیز موفق شد.
نکته اصلی در کارنامه احمدی‌نژاد آنجا بود که در کارنامه اجرایی وی کمتر شائبه مالی وجود داشت، از همین‌رو با تمام توان بر رقیب خود که به عنوان نماینده اصلی تمام جریان‌های سیاسی و حاکمیت شناخته می‌شد شورش کرد، شورشی که از دل آن فضای دو قطبی و تنش‌آلودی در سطح جامعه ایجاد و در نهایت باعث رای آوری وی گردید. قالیباف امروز همان راه گذشته رئیس دولت نهم و دهم را می‌رود، ولی موفق نخواهد شد. سیاست‌های تبلیغی وی چنانچه به یک دهه قبل بازگردیم، کارایی خواهد داشت ولی در زمان فعلی نمی‌توان با عاریت گرفتن از ادبیات کاندیدای گذشته و وام‌گیری از گفتارهای دیگران موانع را از جلوی راه خود بردارد.
فرمانده سابق نیروی انتظامی همزمان در دو جبهه می‌جنگد. نخست با نزدیکان دولت و هوادارن روحانی، کسانی که از رای دادن به دولت یازدهم رضایت دارند و براساس تجربه دریافته‌اند که هر کدام از دولت‌های سابق، به غیر از دولت بی‌نظم و آشفته نهم و دهم، می‌توان با آرامشی بیشتر زندگی کرد و از ساختن تنش در سطح جامعه و روابط خارجی دوری جست. این شهروندان‌ترجیح می‌دهند سایه جنگ برای همیشه از سر کشور به هر بهانه‌ای از میان برود و به اسم دفاع از غیرت ایرانی به سفارت کشورهای خارجی حمله‌ای صورت نگیرد.
این شهروندان طی هشت سال، از سال ۸۴ الی ۹۲ متوجه شدند بند بند قطعنامه‌های صادر شده از سوی شورای امنیت سازمان ملل در زندگی آنها تاثیرگذار خواهد بود، آن قطعنامه‌ها کاغذ پاره نیست و گاه سرنوشت و زندگی پیش‌رو آنان را در جهت مثبت و منفی تغییر می‌دهد. حمله‌های قالیباف به دولت یازدهم تغییری در سبد رای او نخواهد گذاشت. شاید شهردار تهران خواهان کسب آرای خاکستری باشد، این آرا تا مادامی که پاسخی در خور توجه و عادلانه و با ارائه برنامه مدون به شهروندان همراه نشود، کسب شدنی نیست.
استفاده از ادبیات قرض گرفته شده از کاندیدای دوره‌های قبل و پیشه کردن رفتاری مشابهه یکی از کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ که در حصر به سر می‌برد، بیش از آنکه راهی به سوی کسب کرسی ریاست جمهوری و سنگین کردن کفه‌ترازو به نفع خود باشد، نقدهای شهروندان را روانه کمپین پر سر و صدای او کرده است. چنانچه بعد از برگزاری مناظره نخست موضع‌گیری‌های قالیباف دستمایه بیشترین نقد و‌ترسیم کاریکاتور در فضای مجازی توسط کاربران شد. شاید بتوان از نقدهای کارشناسی و غیرکارشناسی که توسط جریان‌های سیاسی که در رسانه منعکس می‌گردد در دوره تبلیغات جان سالم به در برد، ولی نمی‌توان نقدها و انکارهای میلیون‌ها کاربر در شبکه‌های اجتماعی را نادیده گرفت و به واکنش‌های آنان دقت نکرد. صدای مخالفت‌ها با روش قالیباف در روز برگزاری مناظره آنقدر بلند بود که از سوی همراهان وی نیز شنیده شد.
از سویی دیگر، نقد طرافداران رئیسی و جلیلی را نمی‌توان در نوع حمله‌های قالیباف و بروز عصبانیت‌های دنباله‌دار وی نادیده گرفت. عملکرد شهردار تهران در دوره مدیریت او در شهرداری تهران نقدهای جدی را به همراه داشته است. نیروهای سیاسی که به گفته‌های عدالت‌خواهانه جلیلی همدلی نشان داده و ساعت‌های قابل توجه مقابل درب وزارت کشور چشم انتظار ثبت‌نام وی ایستادند، نمی‌توانند با سیاست‌ها و کارنامه قالیباف در شهرداری همراهی نشان دهند. نیروهای عدالت‌خواه و کسانی که همچنان در پی اجرایی شدن سیاست‌های نخست پیروزی انقلاب اسلامی و جامه عمل پوشاندن به آن شعارها هستند، نه تنها با قالیباف همراهی نخواهد داشت، بلکه یادشان نرفته که شهردار تهران در ماجرای‌تراکم فروشی به عده‌ای خاص، برگزاری‌های مناقصه‌های دارای نقص، توانمند کردن همان چهار درصدی که قرار است علیه آن اقدام کند، پرونده املاک نجومی و فاجعه پلاسکو و… پاسخ قانع کننده‌ای را به افکار عمومی نداده است. بدون‌تردید نقدهای این طیف کمتر از نقد جریان اصلاح‌طلب و اعتدال‌گرایان نبوده و نیست.
نقدهای قالبیاف و رویه‌ای که او در پیش گرفته است، چنانچه به همین طریقه به طی کردن جاده در ایام تبلیغات ادامه دهد نه تنها سبد رای پربارتری را نخواهد داشت، بلکه ریزش آرای او قابل توجه‌تر از دوره قبل خواهد بود. قالیباف می‌داند نقدهای بی‌امان به دولت وقت وضعیت سبد آرای او را بهبود خواهد بخشید، ولی به این نکته واقف نیست که نمی‌توان در دو جبهه جنگید و دو رقیب سرسخت را با معیارها و خواسته‌های متفاوت نادیده گرفت و شکست داد. حمله‌های شهردار تهران به دولت وقت قبل از آنکه روش کار کارشناسی و ارائه برنامه‌ها را به یاد مخاطبان بیاورد، تکرار بداخلاقی در دوره تبلیغات ریاست جمهوری است.
منبع: بهارنیوز