نحوۀ برخورد با درد حاد لگن
با شرح حال و معاینۀ دقیق میتوان در اکثر موارد به علت بیماری دست یافت.
شرح حال
همچنانکه بارها در کتب CMMD ذکر شده است، برخورد با هر بیماری بایستی همواره هدفدار باشد و برای این منظور ابتدا بایستی به پارهای اطلاعات اولیه و اساسی دست یافت که عبارتند از:
سن بیمار: اولین کلید تشخیصی سن بیمار است. بسیاری از بیماریها در محدودۀ سنی خاصی شایعتر است. برای مثال PID و آپاندیسیت در سنین جوانی و دیورتیکولیت در دهۀ هفتم و هشتم زندگی شایعتر است.
شروع درد: مفیدترین معیار در ارزیابی و تشخیص علت شکم حاد (درد لگن) نحوۀ شروع درد است. دردهایی که شروع ناگهانی و شدید (در عرض چند ثانیه تا چند دقیقه) دارند، اکثراً مطرحکنندۀ (۱) سوراخ شدن یا پارگی احشاء توخالی یا کیست (نظیر پارگی حاملگی لولهای یا کیست تخمدانی)، (۲) انفارکتوس ارگانهای داخل شکمی یا لگنی (نظیر تورشن کامل آدنکس همراه با انسداد شریانی)، (۳) جداشدگی یا پاره شدن آنوریسم آئورت و یا (۴) کولیکرنال است. اختلالات التهابی نظیر آپاندیسیت و PID معمولاً شروع دردی آهستهتر (معمولاً ظرف چند ساعت تا چند روز) دارند.
نکته: در انسداد عروقی، برخلاف درد شدید و تابلوی بالینی وخیم، یافتههای فیزیکی چندان واضح و مشخص وجود ندارد.
کیفیت درد: دردهای احشایی گنگ، مبهم و غیرلوکانیزه بوده و ممکن است کیفیتی کولیکی (نظیر انسداد گوارشی، تورشن آدنکسی، سنگ ادراری) یا کرامپی (نظیر ضایعات رحمی، همچون سقط، PID، آپاندیسیت) و یا دائمی (نظیر پارگی لوله، PID، سیستیت، پریتونیت) داشته باشند.
محل و انتشار درد: در ضایعات سیگوئید، رحم، PID و سیستیت درد در ناحیۀ سوپراپوبیک و دوطرفه احساس میشود، اما در پارگی لوله رحمی، تورشن آدنکسی، پارگی کیست تخمدانی، آبسۀ لوله ای تخمدانی و آپاندیست استقرار یافته، درد در طرف مبتلا بارزتر و شدیدتر است. منتشر بودن یا شدن درد مطرحکننده ورود مواد محرک (نظیر خون، صفرا، محتویات روده و یا چرک) بداخل حفرۀ صفاقی (پریتونیت منتشر) است.
علائم همراه: رجود پارهای از علائم در رسیدن به تشخیص کمککننده هستند که از آن میان تب، تهوع و استفراغ، ترشحات واژینال، خونریزی واژینال، اسهال و علائم ادراری مهمتر هستند. تب معمولاً نمایانگر وجود یک پروسۀ التهابی (نظیر PID، آپاندیسیت، نشت محتویات احشاء توخالی) است. اصولاً تهوع و استفراغ ممکن است در هر نوع ضایعۀ حاد داخل شکمی وجود داشته باشد ولی در ضایعات ژنیتال خاصل (نظیر کیست تخمدانی هموراژیک، مراحل اولیۀ تورشن آدنکس و لیومیوم دژنره) نادر است. اسهال (معمولاً خونی) شاه علامت دیورتیکولیت، دیسانتری و IBS است. ترشحات واژینال غیرطبیعی (بدبو یا چرکی) شاه علامت عفونتهای ژنیتال (خصوصاً PID) است. خونریزی واژینال مطرحکنندۀ اختلالات مرتبط با حاملگی (از جمله سقط، حاملگی نابجا) یا ضایعات ژنیکولوژیک (نظیر دیسمنوره، DUB، فیبروئید علامتدار و یا اندومتریوز) است.
تاریخچۀ ژنیکولوژیک: تاریخچۀ قاعدگی، سابقه جراحیها و بیماریهای زنانه و حاملگی در نزدیک شدئن به تشخیص بسیار کمککننده است.
منبع: mahsho.com