متحد دردسرساز آمریکا
دو سال پیش وقتی جنگ داخلی یمن آغاز شد و هشدارهای بینالمللی را بهدنبال داشت، ایالات متحده از نیروهای درگیر خواست به درگیریها خاتمه دهند، اما تلاشهایش را یکی از معتمدترین متحدانش بینتیجه گذاشت: امارات متحده عربی.
واشنگتنپست در گزارشی رابطه امارات متحده عربی با ایالات متحده را بررسی کرده و مروری داشته بر منافع و ضررهای این همپیمانی.
به گزارش شرق، صدها یمنی در جنگ و حملات هوایی جان باختند، اما امارات که بخشی از ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی و مورد حمایت ایالات متحده بود، شرکای خود را تشویق کرد تا در برابر درخواستهای جان کری، وزیر خارجه وقت آمریکا، برای گفتوگوهای صلح یا آتشبس مقاومت کنند.
واشنگتنپست در گزارش خود نوشته است همزمان با سفر جان کری به منطقه در ماه می سال ۲۰۱۵، محمد بنزاید آلنهیان، یکی از رهبران ارشد اماراتی، به نخستوزیر یمن گفت: «یمنیها باید قاطع باشند، چراکه وزیر امور خارجه آمریکا سخنگویی است که در متقاعدکردن طرفهایش مهارت دارد».
طبق چکیده نشستی که بخشی از ایمیلهای فاششده دیپلماتیک اماراتیهاست و واشنگتنپست آن را منتشر کرده، شاهزاده اماراتی همچنین گفته کشورهای عرب حاشیه خلیجفارس هم باید قاطع باشند. این نشست گویای این بود که امارات تلاش میکند از قدرت نظامی، دیپلماسی و ابزارهای مخفی برای تقویت متحدان و مقابله با رقبایش و نفوذ در سراسر خاورمیانه استفاده کند.
نقش این کشور در یمن و اقدامات اخیرش به اختلافنظر با ایالات متحده و پیچیدهشدن روابط نظامی چندین دههای دو طرف منجر شده است. تا پیش از این هم، ظهور امارات متحده بهعنوان یکی از متحدان نظامی اصلی ایالات متحده، این کشور را از دیگر کشورهای عربی جدا میکرد و جاهطلبیهای بیاندازه و نفوذ منطقهای این کشور را افزایش میداد، اما حالا در دولت ترامپ ظاهرا دو کشور برای گسترش مشارکت اعلام آمادگی کردهاند.
بسیاری از ژنرالهای آمریکایی از جمله جیمز متیس، وزیر دفاع ایالات متحده، این کشور را الگویی برای این میدانند که چگونه متحدان منطقهای میتوانند بار اضافی جنگ با تروریسم را از روی دوش ایالات متحده بردارند. تنش میان این دو متحده ماه گذشته و پس از آن رو آمد که مقامات اطلاعاتی آمریکا گفتند امارات متحده در هککردن وبسایت دولتی قطر دست داشته است، امری که شکاف دیرینه میان متحدان حاشیه خلیج فارس آمریکا را به اوج رساند و کاخ سفید را مجبور به میانجیگری کرد. امارات متحده و آمریکا درباره لیبی هم اختلافنظر دارند و مقامات آمریکایی میگویند امارات تلاشها برای برقراری صلح را خنثی میکند. درهمینحال حمایت آمریکا از امارات متحده و دیگر متحدان منطقهاش در جنگ وحشیانه یمن، آمریکا را متهم به همدستی در جنایات جنگی کرده است.
واشنگتنپست در ادامه به شرح چگونگی تقویت نیروهای نظامی و قدرتگرفتن شیخنشین کوچک حاشیه خلیجفارس اشاره میکند و مینویسد: در سال ۱۹۸۱ و فقط یک دهه بعد از استقلال امارات، محمد بنزاید آلنهیان که بعدها ولیعهد ابوظبی شد، با این جاهطلبی بزرگ به واشنگتن پرواز کرد که جنگندههای آمریکایی را بخرد و قابلیت نظامی این پادشاهی ثروتمند نفتی را تقویت و کشورش را به قدرتی جهانی تبدیل کند، اما به گفته یکی از دیپلماتهای سابق ایالات متحده «در آن زمان هیچکس نمیدانست امارات کجاست و این بچه کیست». در سالهای بعد، امارات متحده شروع کرد به ارسال نیروهای خود به جنگهای تحت حمایت غرب، از جمله جنگ ۱۹۹۱ خلیجفارس، سومالی، بالکان و افغانستان.
دولت امارات حتی یکسری پایگاه نظامی در کشورهای آفریقایی تأسیس کرد که دسترسی بیشتری به ارتش این کشور میداد. امارات حتی دنبال افزایش هزینهها بود و علاوه بر خریدن جنگندههای اف ۱۶، اولین متحد آمریکا بود که سیستم دفاع موشکی تاد را به دست آورد. آنها حالا امیدوارند جنگندههای اف ۳۵ را خریداری کنند، یعنی پیشرفتهترین جنگندههای پنتاگون که هرکدام صد میلیون دلار روی دست امارات خرج میگذارد. مقامات اماراتی میگویند بهخاطر تهدید ایران است که آنها بر آن شدهاند نیروی نظامی مدرنی ایجاد کنند و نیروهای خود را فراتر از مرزهایشان آزمایش کنند. آنها همچنین میگویند مدرنسازی ارتش لازمه مقابله با اخوانالمسلمین و هر گروه سیاسی یا مسلحی است که شاخهای از این گروه باشد. این موضع برای ایالات متحده موجب دردسر شده، از جمله در لیبی. خلبانان اماراتی نقش مهمی در مداخله نظامی سال ۲۰۱۱ در لیبی و سرنگونی معمر قذافی بازی کردند، اما حمایت مالی و نظامی بیسروصدای امارات و مصر از خلیفه حفتر موجب ناامیدی آمریکا شد. حفتر چهره قدرتمندی بود که رهبری مبارزه خشونتآمیز علیه نیروهای اسلامگرا را بر عهده داشت و حمایت امارات و مصر از او محاصره تسلیحاتی سازمان ملل را نقض میکرد. به باور مقامات آمریکایی حفتر یکی از موانع اصلی راهحل سیاسی در لیبی است.
باتلاق یمن
دو سال بعد از آغاز جنگ در یمن، هزاران نفر با حملات هوایی جنگندههای ائتلاف و گلولهها و شلیکهای توپخانه کشته شدهاند. گرسنگی و بیماری از جمله بیماری همهگیر وبا، میلیونها یمنی را تهدید میکند. امارات متحده بعد از آنکه حوثیها دولت یمن را سرنگون کردند، به ائتلافی به رهبری عربستان پیوست. امارات مثل عربستان سعودی، حوثیها را نماینده ایران میداند، ادعایی که مقامات آمریکایی در آغاز جنگ آن را اغراقآمیز میخواندند. به گفته رابرت ملی، هماهنگکننده سابق کاخ سفید در امور خاورمیانه، شمال آفریقا و کشورهای حاشیه خلیجفارس، برخی از اعضای دولت اوباما به متحدان حاشیه خلیجفارس خود هشدار دادند که این مداخله توجیهی ندارد. آنطورکه این مقام آمریکایی گفته مقامهای دولت اوباما بهدلیل خشم کشورهای حاشیه خلیجفارس از توافق هستهای آمریکا با ایران، تصمیم گرفتند از ائتلاف به رهبری عربستان حمایت کنند، اما امیدوار بودند مداخله ایالات متحده را به حداقل برسانند و به حلوفصل سیاسی برسند.
بااینهمه واشنگتنپست در گزارش خود میگوید دولت ترامپ ظاهرا اولویت خود را فشار بر ایران قرار داده و ازهمینرو مداخله ایالات متحده در یمن احتمالا بیشتر میشود. به گزارش واشنگتنپست حمایت ایالات متحده از نیروهای خارجی در یمن حتی اگر غیرمستقیم هم باشد، خطراتی را برای آمریکا به دنبال دارد. گزارشهای ماه ژوئن آسوشیتدپرس و دیدبان حقوق بشر، گویای این بود که امارات یا نیروهای وفادار به این کشور، شبکهای از زندانهای مخفی را در جنوب یمن ایجاد کردهاند. شاهدان به آسوشیتدپرس گفتهاند حداقل در یک مورد نیروهای آمریکایی در جایی که بازداشتشدگان شکنجه میشدهاند، حضور داشتهاند و این یعنی همدستی در خشونتی تمامعیار.
منبع: الف