سه هزار سال تاریخ ایران، فقط در ۱۶۷ صفحه
کتاب های زیادی درباره تاریخ ایران نوشته شده، چه کمبود یا نقصی در آن ها وجود داشت که این اکتاب را نوشتید هدف اصلی تان از نوشتن این کتاب چه بود؟
ممنونم از این که به این کتاب علاقه مند شدید. در ابتدا لازم است نکته مهمی را به شما بگویم و آن این که من این کتاب را برای غربی ها نوشته ام، چرا که غربی ها خیلی کم از ایران می دانند یا اصلا چیزی در مورد ایران نمی دانند. بنابراین تا جایی که امکان داشت ساده و مختصر نوشتم تا خواننده ها در جزییات گیج نشوند.
هدف اول من در نوشتن این کتاب، اصلا برداشت های اشتباهی بود که غربی ها در مورد ایران داشته و دارند. سعی کردم با این کتاب حس قدردانی آن ها را از نقش ایرانی ها در فرهنگ جهانی برانگیزانم. تعداد کمی از غربی ها از این موضوع آگاهند.
«ایران در تاریخ جهان» به این قصد نوشته نشده که مسیر کاملی از تاریخ ایران را نشان دهد، بلکه فقط دریچه ای است برای مشتاق کردن چند تن از خواننده ها که خودشان عمیق تر به تحقیق در این موضوع بپردازند. از این که کسی با خواندن این کتاب غافلگیر شود و ایرانی ها به آن علاقه مند شوند، واقعا خوشحال می شوم. در این جا نکته ای که ایرانی ها باید بدانند این است که اگر این کتاب را برای آن ها می نوشتم، حتما به شیوه متفاوتی نوشته می شد.

چطور توانستید سه هزار سال تاریخ ایران را فقط در ۱۶۷ صفحه بگنجانید؟
من کتاب را کامل خوانده ام و ظاهرا مطلب یا نکته ای جا نیفتاده و همه چیز را گفته اید. آیا اشتباه می کنم یا شما روش خاصی برای گفتن همه چیز در کتابی کوچک داشته اید؟
روش تحقیق شما چه بوده و بیشتر از چه منابعی استفاده کرده اید؟
کتاب شما با دیگر کتاب های تاریخ ایران کمی متفاوت است. یکی کوتاهی آن است که درباره اش صحبت کردیم. نکته دیگر این که در کتاب های تاریخی مربوط به ایران دیده نمی شود که بر سغدیان تاکید شده باشد. چرا شما آن قدر آن ها را مهم دانسته اید و در کنار پارت ها و ساسانیان قرار داده اید؟
قبل از اسلام، زبان سغدی زبان بین المللی جاده ابریشم بوده است که اجداد تاجیک های امروز به آن صحبت می کردند. اهمیت این زبان در دنیای تجارت مانند زبان انگلیسی در عصر حاضر است. مورد دیگر در اهمیت ایرانیان به دنیای هنر مربوط است. قدیمی ترین موارد باقیمانده از نقاشی ها مربوط می شود به دیوارنماهای سغدیان از سمرقند و پنجکنت در قرن ششم. اولین بار سامانی های قرن دهم- جانشنیان اسلامی سغدی- بودند که رنسانس فارسی جدید را بعد از دو قرن حکومت اعراب به عنوان زبان رسمی کشور قرار دادند.

در این کتاب بر تاریخ آسیای میانه خیلی تاکید کرده اید، دلیلش چیست؟
ایرانی ها نیز مانند تمام افراد که تمدنی غنی را به ارث برده اند، تمایل دارند که از تاریخ باستانشان آگاه باشند و به آن افتخار کنند. هرودوت، تاریخ نویس یونان باستان، ۲۵ قرن پیش نوشت همه قبایل ایرانی به گویش هایی صحبت می کنند که خیلی به هم نزدیکند و برای همه قابل فهم است. همچنین در مذهب ایرانی- نه تنها زرتشت بلکه ادیان دیگر مانند مانی، زروانی، مزدک- موارد زیادی وجود دارد از چهار هزار سال پیش، زمانی که هنوز قبیله ها از هم جدا نشده بودند.
شما در فصل های پایانی کتاب هیچ اشاره ای به کشورهای همسایه مثل تاجیکستان و افغانستان نکرده اید و روی تاریخ ایران امروزی متمرکز شده اید در حالی که در تاریخ کهن همان طور که خودتان اشاره کرده اید بخشی از ایران بزرگ بوده اند.
ناشر در متن اصلی کتاب تغییرات زیادی داده است. همچنین بخش های زیادی از متن را حذف کرده است از جمله تاجیکستان و افغانستان جدید. به نظر ناشر، این بخش ها نوشته را پیچیده می کرده است. از آن جا که به عقیده بنده این ها بخشی از تاریخ ایران هستند و نباید از ایران جدا شوند امیدوارم به زودی کتاب های بیشتری در موردشان بنویسم. سری کتاب های آکسفورد اجازه ندارند بیشتر از ۴۵ هزار لغت باشند که این کتابی کوچک است.
منبع: برترینها