زنان عربستانی هم به ورزشگاه راه یافتند
روزنامه بهار: روز گذشــته زنـان عربستــانی هـم وارد ورزشگاه شدند و برای اولین بار بازی فوتبال را روی صندلی‌های ورزشگاه از نزدیک و در کنار خانواده به تماشا نشستند. حالا اما ایران تنها کشوری است که زنان هنوز هم حق ورود به ورزشگاه را ندارند. این در حالی است که به گفته طیبه سیاووشی، عضو فراکسیون زنان مجلس ورود زنان به ورزشگاه یک مطالبه نیست و حق آن هاست اما باز هم به دلایل واهی این حق از زنان کشورمان دریغ می‌شود و مسئولان مربوطه به این حق به عنوان یک مطالبه نامطلوب نگاه می‌کنند و آن را دغدغه شمار کمی از زنان کشور می‌دانند و به همین دلیل از آن چشم می‌پوشانند. این در حالی است که چندی پیش شاهد آن بودیم که زنان سوری با پوشش‌های عجیب و غریب که هیچ شباهتی به حجاب نداشت پا به ورزشگاه آزادی گذاشتند و بر صندلی‌هایی نشستند که حق زنان ایرانی است و در عین حال زنان ایرانی که حتی برخی از آنها بلیط خریداری کرده بودند پشت درب‌های بسته ورزشگاه باقی ماندند! اما حالا که عربستان باز هم گوی سبقت را از ایران دزدید باید دید آیا باز هم ایران لقب «تنها کشوری که زنان در آن اجازه ورود به ورزشگاه را ندارند» به دوش خواهد کشید؟
***
۴ دهه تلاش برای احقاق یک حق
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، برگزاری مسابقات ورزشی برای مدتی لغو شد تا اینکه نخستین بازی در شرایط امنیتی برگزار شد. با توجه به برگزاری مسابقه در فضای کامل امنیتی و در شرایطی که حتی ممانعت‌هایی درباره پوشیدن لباس ورزشی برای بازیکنان مرد وجود داشت، به طور طبیعی حضور زنان در حاشیه قرار گرفت. در این زمان، تفکیک جنسیتی میان ورزشکاران زن و مرد در رشته‌های مختلف ورزشی صورت گرفته بود.
پس از تصویب قانون حجاب نیز حضور زنان در محیط ورزشگاه‌ها به طور کامل ممنوع شد اما نه به طور رسمی. تک جنسیتی شدن این فضا، باعث شد تا کاربرد ادبیات نامناسب به میان تماشاچیان راه یابد و این فضا به سمت بروز ناهنجاری‌های فرهنگی سوق یابد. از آن زمان به بعد مخالفان حضور زنان در ورزشگاه‌ها به این بهانه که فضای فرهنگی ورزشگاه‌ها مناسب حضور زنان و خانواده نیست، با این موضوع مخالفت کردند. سابقه نخستین حضور زنان در ورزشگاه پس از انقلاب اسلامی به سال ۱۳۷۶ و بازی فوتبال میان ایران و بحرین بازمی گردد. از این زمان به بعد بود که تماشای مسابقاتی چون فوتبال به مطالبه‌ای برای زنان تبدیل شد. پس از آن تلاش‌هایی برای حضور دوباره زنان در ورزشگاه صورت گرفت اما نتیجه‌ای دربرنداشت. در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ ورود بانوان به شکلی کنترل شده در مسابقات والیبال و بسکتبال آزاد بود. در سال ۱۳۸۵ نیز زنان برای تماشای بازی فوتسال جام باشگاه‌های آسیا در مسیری مجزا با تدابیر امنیتی و حفاظتی ویژه وارد ورزشگاه شدند و بر اساس گزارش‌ها حتی یک شعار نامناسب نیز آن زمان داده نشد. بازی‌های این جام با حضور زنان برگزار شد. در سال ۱۳۸۶ بار دیگر این موضوع کانون توجه رسانه‌ها قرار گرفت و رئیس جمهور وقت با ورود بانوان به استادیوم‌ها موافقت کرد اما مخالفت عده ای، باعث مسکوت ماندن این موضوع شد. تاکیدات کنفدراسیون فوتبال آسیا مبنی بر ورود تماشاگران به استادیوم‌ها بدون درنظرگرفتن جنسیت آنان در سال ۱۳۹۱ باعث شد تا مسئولان فوتبال بار دیگر به طرح این موضوع بپردازند. از نگاه این کنفدراسیون ممانعت از حضور زنان در ورزشگاه تبعیض جنسی است. در سال‌های اخیر به ویژه در دولت‌های یازدهم و دوازدهم تلاش مسئولان و فعالان حقوق زنان برای آزادی حضور این قشر در ورزشگاه‌ها شدت یافته است. اردیبهشت ماه ۱۳۹۴ بود که برخی خبرگزاری‌ها از بازشدن درهای ورزشگاه حیدریان قم در بازی صبای قم- نساجی مازندران به روی زنان خبر دادند و یکی از خبرگزاری‌ها تصویری از حضور زنان بر روی صندلی‌های این ورزشگاه منتشر کرد. در سال ۹۵ نیز حضور دو دختر با لباس‌های مبدل در ورزشگاه جنجال برانگیز شد. این روزها هم که بار‌ها دیده شده زنان با گریم‌های مردانه دوشادوش مردان پا به ورزشگاه می‌گذارند و حقشان را به زور می‌گیرند و این طور که مشخص است هم مثل برخی بازیگران سینما منقلب نمی‌شوند.
زیر ساخت‌هایی که درطول ۴ دهه هنوز هم آماده نیست
حالا با گذشت ۴ دهه از این مطالبه گری و حق خواهی، مسئولان مربوطه از فراهم نبودن زیر ساخت‌ها سخن می‌گویند و آسمان ریسمان می‌بافند تا دلیل قانع کنند برای چشم‌پوشی‌های خود فراهم کنند. محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت دوازدهم درباره حضور بانوان در ورزشگاه‌ها می‌گوید: «زیرساخت‌های مناسب فراهم نیست البته منظور زیرساخت‌های اجتماعی و فرهنگی است که تلاش می‌کنیم این زیرساخت‌ها فراهم شود.»
مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال می‌گوید: «ورزشگاه‌های ایران به لحاظ زیرساخت و فنی آماده حضور زنان نیست. حضور بانوان در استادیوم‌ها مستلزم یک سری اتفاق‌ها است همه می‌دانیم که ورزشگاه‌های ما به لحاظ زیرساخت و فنی آمادگی این کار را ندارند. در حال حاضر ورزشگاه آزادی بهترین ورزشگاه ماست ولی امکان ورود و خروج برای بانوان در این ورزشگاه وجود ندارد پس باید ابتدا زیرساخت را حل کنیم و سپس به مسائل فرهنگی ورود کنیم.» در حالی که بسیاری از مسئولان ایرانی با عباراتی مثل «هنوز زیرساخت‌های لازم برای ورود زنان به ورزشگاه‌ها آماده نیست» تلاش می‌کنند از زیر بار فشارها خلاصی پیدا کنند، در عربستان سعودی که سالها بخشی از جامعه ما حاکمان آنجا را به واسطه اینکه به زن‌ها حق رای و رانندگی و حضور اجتماعی نمی‌دادند سرزنش می‌کردند اعلام شد این تصمیم بخشی از برنامه‌های اصلاحی است که به نام «چشم‌انداز ۲۰۳۰» معروف شده و به ابتکار محمد بن سلمان، ولیعهد کنونی عربستان در حال اجرا است. این برنامه‌ها یک رشته تغییرات اقتصادی و اجتماعی را شامل می‌شود که به گفته مسئولان سعودی، هدف آنها مدرنیزه کردن جامعه جوان عربستان است.
زنان در افغانستان هم حق ورود به ورزشگاه دارند
چندی پیش در جریان حضور زنان در ورزشگاه‌ها اسپوتنیک نوشت:« رقابت‌های لیگ مردان در افغانستان چندی است که از سر گرفته شده و در عین حال حضور تماشاچیان زن نیز جالب توجه است. دانشجویان زن با حضور خود این مسابقات را رنگین‌تر می‌سازند. لیگ‌برتر فوتبال افغانستان ۶ سال پیش راه‌اندازی شد و در آن هشت تیم از هشت زون افغانستان حضور دارند. بخشی از سکوی تماشاچیان به خانواده‌ها اختصاص یافته است. چیزی که توجه هر بیننده را جلب می‌کرد، حضور گسترده زنان در میان تماشاچیان بود. تماشای چنین مسابقات در میان شور و هیجان تماشاچیان، تصویر تازه‌ای از افغانستان، کشوری که نامش با جنگ، فساد، بیکاری و مواد مخدر گره خورده، نشان می‌دهد. تعداد زنانی که در افغانستان به ورزشگاه می‌روند زیاد نیست، شماری از آنها تنها با اجازه همسر و خانواده می‌توانند در ورزشگاه‌ها حضور داشته باشند. با این حال زنان افغانستان از این نقطه‌نظر آزادی بیشتری نسبت به همسایه‌های خود، یعنی ایران و عربستان دارند. تماشاچیان زن در افغانستان در محل ویژه‌ای کنار لوژ VIP جایی که در آن مقامات و مهمانان مهم قرار دارند، می‌نشینند و بازی‌های تیم محبوب‌شان را از نزدیک تماشا می‌کنند. آنها برای ورود به این محل از طریق بخش مردانه ورزشگاه عبور می‌کنند. تصورکردن این وضع در زمان طالبان که زنان به ماندن در خانه مکلف بودند و فقط با اقارب نزدیک خود اجازه بیرون رفتن از خانه را داشتند، باورنکردنی است، ولی حقیقت دارد.»
پس از آن هم قانون جدیدی در عربستان سعودی برای امکان حضور بانوان در ورزشگاه‌ها وضع شد که طی آن زنان هم اجازه ورود به ورزشگاه را دارند و این اتفاق روز گذشته اتفاقی بود که افتاد و حالا تنها زنان ایرانی هستند که حق ورود به ورزشگاه ندارند.
از زنان ما با ریش پرفسوری
تا زنان آنها با روبنده
روز گذشته زنان عربستانی با روبنده و حجاب کامل در ورزشگاه و در کنار خانواده‌هایشان به تماشای فوتبال پرداختند و این لحظه تاریخی توسط هزاران عکاس واقع در ورزشگاه عربستان به عنوان لحظه‌ای تاریخی در تاریخ این کشور ثبت شد. لحظه‌ای که زنان ایرانی ۴ دهه برای آن جنگیده‌اند و هنوز هم برای احقاق این حقشان در حال جنگ هستند. زنان ایرانی مجبورند برای احقاق حقشان به زور متوسل شوند و برای ورود به ورزشگاه تغییر هویت دهند. گریم مردانه داشته باشند، ریش پرفسوری بر صورت بگذارند و کلاه بر سر داشته باشند و در غالب یک مرد پا به ورزشگاه بگذارند.
مسلما ورود زنان به ورزشگاه نهایت آرزوی زنان ایرانی نیست بلکه آنها اولویت‌های مهمتری برای زندگی دارند اما این که در میان همه کشور‌های دنیا ایران تنها کشوری باشد که زنان از حقشان برای ورود به ورزشگاه منع شوند، زنانی که سالها برای احقاق حقوقشان تلاش کرده‌اند و در جامعه‌ای مرد سالارانه توانسته‌اند پیشرفت‌های زیادی داشته باشند به طوری که این روزها درصد ورود زنان به دانشگاه حتی بیش‌تر از مردان است و پست‌های مدیریتی زیادی در گرو دستان توانا آن هاست، بسیار آزار دهنده و ناگوار است و این که پیش چشم همه، عده‌ای برای این که ثابت کنند می‌توانند غیرممکن را به ممکن تبدیل کنند لباس مردانه به تن کرده و گریم مردانه کنند بسی ناگوار است. بهتر است نگذارید عربستان آرزوی بخشی از جوانان ایرانی شود.
منبع: بهارنیوز