زلزله هایی که ایران را عزادار کرد
ایران دارای گسل هایی مهمی همچون در زاگرس در کازرون، دنا، میناب، اردل، زردکوه، گسل آغاجاری، گسل مارون، گسل های فعال در ایران مرکزی نیز در درونه، بینالود، میامی، ترود، انجیلو ، کلمرد، پشت بادام ، قم- زفره، ایندس، دهشیر، سروستان، شهداد، کوهبنان، جرجافک، گلباف، نایبند و گسل های فعال در مناطق خاور و جنوب خاوری ایران در نهبندان، بشاگرد، هریرود، کشف رود، همچنین در استان های آذربایجان گسل ارومیه – زرینهرود، آستارا، تبریز، سلطانیه، همچنین گسل های البرز، سمنان، مشاء – فشم، کندوان، شمال تهران، دامغان، عطاری است.این گسل ها نیز دلیل اصلی بروز و وقوع زمین لرزه در شهرهای مختلف کشور است که تاکنون زمین لرزه های فراوانی در طول صد سال اخیر در ایران مشاهده شده است.
ایران به دلیل قرار گرفتن بر روی گسل های فعال همیشه با این پدیده دست به گریبان بوده است اما این دغدغه همیشگی هیچ گاه به برنامه ریزی منجر نشده است، بعد از زمین لرزه آه و افسوس است و چشم های نگران برای زمین لرزه دیگر.وقوع زلزله در سال ۱۲۸۸ در منطقه سیلاخور لرستان، زمین لرزه ای به بزرگی ۷،۴ ریشتر بوقوع پیوست که هشت هزار کشته و ۶۴ تخریب روستا را به همراه داشت.همچنین در سال ۱۳۰۹ زمین لرزه با بزرگی ۷،۴ ریشتر سلماس در آذربایجان غربی را لرزاند که در این زلزله بزرگ نیز ۲ هزار و ۵۱۴ نفر کشته و ۶۰ روستا نیز تخریب شد.دیگر زلزله ای که در سال ۱۳۳۹ با ۶،۷ ریشتر شهر لار استان فارس را لرزاند نیز ۴۰۰ نفر کشته به دنبال داشت و تخریب ۷۵ درصدی این منطقه را به دنبال داشت.
زمین لرزه بوئین زهرا نیز با شدت ۷،۲ ریشتر در سال ۱۳۴۱ با حدود ۱۰ هزار نفر کشته به وقوع پیوست.
در سال ۱۳۴۷ نیز زمین لرزه ای به بزرگی ۷،۴ ریشتر دشت بیاض در استان خراسان را لرزاند که منجر به کشته شدن ۱۰ هزار و ۵۰۰ نفر و تخریب ۶۱ روستا شد.دیگر زلزله های اخیر در سال ۱۳۵۱ منطقه قیر در استان فارس با ۶،۹ ریشتر و چهار هزار کشته، در سال ۱۳۵۶ خورگو در استان هرمزگان با شدت هفت ریشتر و با ۱۲۸ نفر کشته، زلزله طبس با شدت ۷،۷ ریشتر در سال نیز ۱۹ هزار و ۶۰۰ کشته و تخریب ۱۶ روستا را به دنبال داشت.
همچنین در سال ۱۳۵۸ هم قائن در استان خراسان جنوبی با شدت ۷،۱ ریشتر لرزید که در اثر آن ۱۳۰ نفر جان باختند.یکی دیگر از زلزله های بزرگ در سال ۱۳۶۰ منطقه سیرچ استان کرمان با شدت ۷،۴ ریشتر که براثر آن یک هزار و ۳۰۰ نفر کشته و ۸۵ درصد شهر تخریب شد.
زلزله رودبار و منجیل در سال ۱۳۶۹ با شدت ۷،۴ ریشتر با ۳۵ هزار کشته یکی از بزرگترین زلزله ها در کشور به شمار می رود.در بیرجند هم در سال ۱۳۷۶ با شدت ۷،۳ ریشتر و یک هزار و ۵۰۰ نفر کشته، در سال ۱۳۸۱ آوج استان همدان در اثر زمین لرزه با خسارات زیاد در شهر و روستاها روبه رو شد و شدت زلزله نیز ۶،۶ ریشتر بود.
زلزله بم در سال ۱۳۸۲ با قدرت ۶،۵ ریشتر که موجب مرگ ۴۱ هزار نفر شد، حتیاین شهر را با خاک یکسان کرد.
زلزله بعدی در سال ۱۳۸۳ در فیروزآباد استان فارس با شدت ۶،۳ ریشتر رخ داد که این زلزله منجر به ریزش کوه و خسارات زیادی شد، البته زرند کرمان هم در سال ۱۳۸۳ با شدت ۶،۴ ریشتر لرزید و ۶۱۲ نفر در آن کشته و ۱۰ روستا تخریب شد.در فروردین سال ۸۵ چندین زمین لرزه که بزرگترین آن ۶،۳ ریشتر بود دورود در حوالی استان لرستان را لرزاند، این زمین لرزه ۸۴ کشته و یک هزار و ۲۴۶ مجروح برجای گذاشت و موجب تخریب ۳۰ تا ۱۰۰ درصدی حدود ۳۳۰ روستا از شهرستان های دورود، بروجرد، خرمآباد و الشتر استان لرستان شد.
در سال ۱۳۸۹ نیز زمین لرزه ای با شدت ۴،۹ ریشتر در شهرستان دورود رخ داد و بر اثر آن تعدادی واحد مسکونی در دورود دچار خسارت شدند و بیش از ۱۰۰ زخمی برجای گذاشت.دیگر زمین لرزه های بزرگ در ایران مربوط به ۲۱ مرداد ماه سال ۹۱، به بزرگی ۶ و ۶،۲ ریشتر در اعماق درونی زمین شهرستان های اهر، ورزقان و هریس در استان آذربایجان شرقی رخ داد که ۲۴۵روستا را لرزاند و بیش از ۳۰۰ کشته و بیش از پنج هزار زخمی و مجروح داشت.
۲۱ فروردین ۱۳۹۲ زلزله ای به بزرگی ۶،۱ ریشتر استان بوشهر را لرزاند، همچنین بزرگترین زلزله نیم قرن گذشته زلزله ۷،۸ ریشتری در سراوان در ۲۸ فروردین ۱۳۹۲ بود که برای این زمین لرزه ۱۰۰ کشته و زخمی اعلام شد.
براساس آمارها حدود ۲۱ مورد زلزله بزرگ در ۱۰۰ سال اخیر در ایران رخ داده است که زمین لرزه شب گذشته کرمانشاه با قدرت ۷،۲ ریشتر می تواند به این آمار اضافه شود.براساس آخرین اعلام سازمان پزشکی قانونی در پی وقوع زلزله ۷٫۲ ریشتری شبگذشته در مرز ایران و عراق، تاکنون ۲۰۷ جسد توسط پزشکی قانونی استان کرمانشاه معاینه و برای آنان جواز دفن صادر شده است.
تا این لحظه تعداد اجساد معاینه شده در شهرستان سرپل ذهاب ۱۴۲، اسلام آباد غرب ۲۲، ثلاث باباجانی ۱۵، کرند غرب ۱۴ و قصر شیرین نیز ۱۴ نفر بوده است که در مجموع به ۲۰۷ تن می رسد.شب گذشته در فاصله ساعت ۲۱ تا ۲۲ مناطق مرزی غرب کشور دو بار لرزید که زلزله دوم به بزرگای ۷٫۳ ریشتر بود؛ در اثر این زمین لرزه مسیر ارتباطی سرپل ذهاب مسدود و خسارات زیادی به این مناطق بویژه روستاهای قصرشیرین، ازگله، تازه آباد، ثلاث باباجانی و سرپل ذهاب وارد شد که در این میان تعدادی از هموطنان کشته شده اند. همچنین در همین زمان زلزله ای در منطقه کردستان عراق هم روی داد و حتی این زلزله بیشتر مناطق کشور ایران و کشورهای همجوار را هم لرزاند.همچنین آمار تعداد مصدومان از سوی وزارت بهداشت تاکنون ۲ هزار و ۵۰۴ نفر اعلام شده است.
به امید روزی که دیگر شاهد وقوع چنین زلزله هایی در ایران نباشیم.
منبع: بهارنیوز