خانه تکانی‌های سیاسی – نظامی در حماس
حماس رهبر سیاسی جدید خود در نوار غزه را انتخاب کرده است. به گزارش الجزیره در نشست داخلی حماس در نوار غزه، یحیی سنوار به عنوان رهبر حماس در غزه انتخاب شد و عملا رهبری این سازمان را برعهده گرفت. در این انتخابات داخلی خلیل حیاء نیز به عنوان معاون سنوار منصوب شد.
یحیی سنوار از جمله افراد رده بالای حماس به شمار می‌رفت که در زندان‌های رژیم صهیونیستی گرفتار شده بود که در نهایت در معامله‌ای که در سال ٢٠١١ بین حماس و اسراییل صورت گرفت، گیلعاد شلیط، سرباز رژیم صهیونیستی که توسط حماس دستگیر شده بود در ازای آزادی تعدادی از مبارزان فلسطینی، گیلعاد شلیط نیز آزاد شد. در این بین درخواست اصلی حماس در آن دوران آزادی یحیی سنوار بود که در لیست افرادی که باید از زندان‌های صهیونیستی آزاد می‌شدند، قرار گرفت که در نهایت این اتفاق رخ داد. سنوار پس از آزادی موجی جدی را در حماس به راه انداخت که به دنبال ربودن بیشتر سربازان ارتش اسراییل بود تا بتواند افراد بیشتری را در برابر آنها از نیروهای حماس آزاد کند، وی معتقد بود که شاخه سیاسی حزب باید ارتباط نزدیکی با شاخه نظامی برقرار کند.
به گزارش اعتماد، اکنون نیز یحیی سنوار بر بالاترین مسند سیاسی حماس در غزه قرار گرفته است و اسماعیل هنیه نیز بناست جانشین خالد مشعل در دفتر سیاسی حماس در دوحه شود. هنگامی که سنوار در سال ٢٠١١ از زندان آزاد شد در سخنانی عنوان کرد که این واقعیت است که دیگر زندانیان فلسطینی در زندان‌های اسراییل هستند و این مایه تاسف است. وی تاکید کرد که احساس می‌کنم قلب من پیش زندانیان جا مانده است. موضوعی که نشان از تلاش‌های او برای آزادی زندانیان فلسطینی از زندان‌های صهیونیستی داشت. او در طول سخنرانی مشابه نیز، برای فرونشاندن احساسات مردمی، از شاخه نظامی حماس (گردان‌های عزالدین قسام) خواست تا برای ربودن سربازان اسراییلی که آزادی زندانیان فلسطینی را تسریع می‌کند، تلاش کنند.
گفتنی است سنوار در طول سال‌های پس از آزادی خود، سخنرانی‌های به‌شدت تندی علیه اسراییل انجام داد و همین امر باعث شد تا طرفداران بسیاری در غزه به دور خود جمع کند. او برای یک دوره زمانی طولانی به عنوان یک نامزد بالقوه در انتخابات شناخته می‌شد و حتی از او به عنوان جانشین خالد مشعل نیز یاد می‌شد که تفاوت فاحشی از نظر فکری با یکدیگر داشتند. سنوار در خانواده‌ای از مبارزان فلسطینی که بخشی جدایی‌ناپذیر از شاخه نظامی مجاهدان فلسطینی بودند به دنیا آمد. او زندگی زاهدانه، قوی، محکم و صاحب نظم و انضباط شدید را سپری کرده است.
او هرچند همواره نقش کلیدی در حماس ایفا کرده است، اما سعی کرده تا از رسانه‌ها دور باشد و به همین دلیل اسراییلی‌ها شناخت خوبی نسبت به او ندارند. همچنین برادر رهبر جدید حماس محمد سنوار که از پایه‌گذاران معاوضه گیلعاد شلیط با برادرش و تعدادی از زندانیان در بند اسراییل بود، خانه وی در یکی از حملات ارتش اسراییل مورد حمله قرار می‌گیرد. سخنگوی ارتش اسراییل پس از این عملیات عنوان می‌کند که خانه‌های دو تن از فعالان ارشد حماس که یک مرکز فرماندهی و کنترل نیروهای حماس به شمار می‌آمد را مورد هدف قرار داده است که خانه محمد سنوار نیز که مسوول نیروهای حماس در خان یونس بود نیز مورد هدف قرار گرفت.
همچنین اطلاعات زیادی از معاون سنوار وجود ندارد، خلیل حیاء شهرت بسیار زیادی در خصوص تفکرات ضد اسراییلی در حماس دارد و عضو تیم مذاکره در خصوص گیلعاد شلیط بود و پسر او نیز در یکی از حملات هوایی اسراییل به غزه جان خود را از دست داد. رسانه‌های اسراییلی در حال حاضر بیشتر تمرکز را روی سنوار قرار داده‌اند. آنها سنوار را فردی تندرو، غیرقابل پیش‌بینی و وفادار به رهبری شاخه نظامی حماس می‌دانند که الهام بخش دیدگاه‌های مبارزاتی او بوده است. سنوار اکنون در حالی جانشین اسماعیل هنیه شد که در زندگی خود سختی‌های فراوانی کشیده است.
او در سال ١٩٨٩ به جرم کشتن یکی از فلسطینیانی که با اسراییل همکاری می‌کرد به حبس محکوم شد و ٢٢سال در زندان‌های اسراییل حضور داشت. همچنین رسانه‌های عربی در خصوص معاون او خلیل حیاء می‌گویند: او از سال ٢٠٠۶ عضو دفتر سیاسی حماس شده است و نقش پررنگی در ساختار سیاسی حماس ایفا کرده است. با این وجود برخی رسانه‌های عنوان می‌کنند که رای‌گیری مخفی در حماس از ابتدای ژانویه آغاز شده است.
حماس دارای چهار حوزه است که از درون آن نمایندگانی برای تعیین رهبر مشخص می‌شود. این چهار حوزه مربوط به فعالان در غزه، فعالان در کرانه باختری، افراد در تبعید و اعضای زندانی توسط اسراییل هستند که نمایندگان این چهار طیف در نهایت رهبر حماس را انتخاب می‌کنند. با این وجود حماس هنوز هم نیاز به یک انتخاب رییس جدید سیاسی به جای خالد مشعل دارد. مشعلی که سال گذشته عنوان کرد که قصد دارد از سمت خود کناره‌گیری کند. در این بین نیز پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که موقعیت هنیه از سایر گزینه‌ها برتر است و انتظار می‌رود که نتیجه این انتخاب نیز در طول ماه‌های آینده مشخص شود.
برخی تحلیل‌ها حاکی از آن است که انتخاب سنوار به عنوان رهبر حماس نشان از برتری شاخه نظامی این گروه جهادی بر شاخه سیاسی این گروه بود. سنوار در درون حماس به عنوان فردی که مخالف سیاست‌های سازشکارانه تشکیلات خودگردان فلسطینی در قبال اسراییل شناخته می‌شود. او حتی در زمان معامله گیلعاد شلیط با ١٠٢٧زندانی فلسطینی نسبت به آن به‌شدت اعتراض کرد و گفت که ما تسلیم شرایط اسراییل شدیم. او اما از زمان آزادی اگرچه هیچگونه قدرت نظامی و سیاسی نداشت اما توانست تبدیل به قوی‌ترین فرد در نوار غزه شود. با این حال مقام‌های امنیتی که با سنوار دیدار کردند در یک گزارش عنوان کردند که او مردی قابل توجه و صمیمی است و در عین حال در استفاده از خشونت ترسی ندارد.
گفتنی است پس از یک دهه محاصره و جنگ در غزه، در این منطقه به‌شدت فقر و خانه‌هایی که توسط جنگنده‌های صهیونیستی ویران شده‌اند موج می‌زند. سازمان‌های بین‌المللی برآورد کرده‌اند که نرخ بیکاری در این منطقه بیش از۴٠درصد است و با توجه به اثرات جنگ و محاصره غزه مردم برای تامین مایحتاج اولیه خود با مشکل روبه‌رو هستند و اسراییل بدون در نظر گرفتن این شرایط بحرانی برای مردم غزه به بهانه قاچاق سلاح به این منطقه آن را محاصره کرده است. با این حال تنها راه ارتباطی غزه از طریق مصر است که پیش‌تر روابط ضعیفی با حماس داشت و حالا رفته رفته با توجه به سفر اسماعیل هنیه به قاهره روابط تا حدودی بهبود یافته و آنگونه که اسماعیل هنیه به تازگی عنوان کرد، روابط حماس و قاهره وارد عصر جدیدی شده است.
کوبی مایکل رییس سابق میز فلسطین در وزارت امور استراتژیک رژیم اسراییل می‌گوید: حضور سنوار در راس قدرت حماس نشان از حضور یکی از رادیکال‌ترین افراد این گروه در راس قدرت آن است. سنوار دشمن سرسخت مصر است که در راستای افزایش قابلیت‌های نظامی حماس تمرکز خواهد کرد و به نظر می‌رسد که ممکن است احیای روابط مصر و حماس نیز که آن را اسماعیل هنیه بنا نهاده نیز با انتخاب سنوار تحت تاثیر قرار گیرد. هنوز مشخص نیست سنوار چه رویکردی به مسائل مختلف دارد. چرا که او باید با جنبش فتح بر سر اتحاد، با مصر بر سر شکستن محاصره غزه تعامل جدی داشته باشد تا این روند تسریع شود. اما باید دید که سنوار با چه رویکردی به مسائل منطقه‌ای و داخلی نگاه خواهد کرد.
منبع: alef.ir