حاجی دلیگانی: ۳ کشتی بنزین در سال ۹۵ گم شد/ مجلس اجازه افزایش قیمت بنزین را نمی‌دهد
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، سید ناصر سجادی رییس سابق شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی در برنامه مناظره کارشناسی شبکه اول سیما گفت: دولت باید در این زمینه برای کنترل مصرف سوخت کاری می کرد، از سال ۸۲ مطالعات این کار را آغاز کردیم. بعداً کارت سوخت به عنوان مصوبه ای شد که مجلس شورای اسلامی آن را تصویب کرد و در سال ۸۳ دولت مکلف به اجرای این کار شد.
مدیرعامل سابق شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی با اشاره به سابقه قرار دادن کارت سوخت برای بنزین گفت: سابقه کارت سوخت به افزایش مصرف سوخت بعد از پایان جنگ برمی گردد، قیمت ها بسیار پایین و یارانه ای بود، تولید بنزین با تأسیس حتی پالایشگاه جدید چشم انداز روشنی نداشت.
قیمت پایین بنزین کنترل مصرف را سخت کرد
وی با اشاره به پایین بودن قیمت سوخت در کشور در سال ۸۱ ـ ۸۲ و اینکه در حد ۳۵ تومان، ۶۰ تومان و ۶۵ تومان بود افزود: سیاست های قیمتی نمی توانست سیاست کنترل مصرف را داشته باشد بنابراین حتماً سیاست های قیمتی در کنار سیاست های سهمیه ای هم بود این کار به دولت محول شد و از سال ۸۶ راه اندازی شد. بنابراین این فرآیند ۸۹ ساله تحقق پیدا کرد به قیمت قابل قبولی که همان ۱۰۰۰ تومان بود رسیدیم با این کار می خواستیم مصرف را کنترل کنیم.
سه کشتی بنزین در سال ۹۵ گم شد
در ادامه حاجی دلیگانی نماینده مجلس هم در برنامه مناظره در پاسخ به اظهارات سجادی با اشاره به آثار سوء کارت سوخت اشاره کرد و گفت: سه کشتی بنزین در آمارگیری سال ۹۵ گم شده است ، به طوری که وقتی بررسی کردند میزان موجودی سال ۹۵ را و همچنین میزان تولید داخلی و میزان واردات و میزان مصرف را از آن کم کردند مشاهده کردند که سه کشتی بنزین معلوم نیست که چه شده است که این یکی از آثار سوء نیم بند شدن کار سوخت در کشور شد.
وی درباره آثار سوء دوم که منجر به برداشته شدن کارت سوخت شد افزود: حدود دو میلیارد دلار افزایش واردات بنزین به کشور داشتیم که با این عدد می توان درکشور پالایشگاه ساخت.
سجادی گفت: اصلاً اینکه با کشتی بنزین وارد بشود اصلاً مطرح نبوده و در سالهای گذشته هم نبوده است.
وی افزود: ما برای سامانه هوشمند سوخت سه هدف را تعریف کرده بودیم تا ابزاری درست کنیم برای سیاستگذاران، دولتمردان و مجلس که قیمت بنزین را بتوانند اصلاح کنند .
وی در تبیین هدف دوم اضافه کرد: از این طرق خواستیم تا ابزاری درست کنیم که با اجرای سیاست های مختلف سهمیه ای قیمتی بتوانند مصرف را کنترل کنند تا جلوی قاچاق از این طریق گرفته بشود و تمام اهدافی که در این زمینه در نظر گرفته بودیم تحقق پیدا کرد.
سجادی گفت: رشد مصرف بنزین از سال ۶۸ تا قبل از سهمیه بندی بنزین به طور متوسط سالانه ۱۰ درصد بود بعد از سامانه یک سال شد ۱۰۰ تومان، یک بار شد ۴۰۰ تومان بعد سهمیه را کردیم ۲۰ لیتر بعد ۸۰ لیتر، قیمت اول شد ۴۰۰ تومان قیمت دوم شد ۷۰۰ تومان و بعد هم شد ۱۰۰۰ تومان به تدریج این مسئله انجام شد بدون اینکه تنشی در جامعه در این زمینه شکل بگیرد الآن قیمت بنزین یک قیمت پایه بسیار مناسبی است و با سیاست های قیمتی، راه را باید انجام دهند.
حاجی دلیگانی در پاسخ به اظهارات آقای سجادی گفت: ما الآن دچار یک تناقض میان مسئولان در این زمینه هستیم از یک طرف می گویند کارت سوخت لازم نیست سؤال من این است ۴۰۰ میلیارد تومانی که الآن دولت برای ایجاد دیسپاچینگ گذاشته، برای هر جایگاه سوخت که ۲۰۰ میلیارد آن را هم الآن پرداخت کرده و مجری آن هم داماد یکی از مسئولین وزارت نفت است و نام آن را نمی برم این به چه معناست؟ اگر ما سامانه نیاز نداریم کنترل بکنیم پس بنابراین چرا ایجاد سامانه را در هر یک از جایگاه های سوخت مجدداً ایجاد کردیم.
سیاست گذاری برای حمل و نقل نخستین مزیت کارت سوخت
وی افزود: نخستین مزیت کارت سوخت سیاست گذاری برای حمل و نقل سوخت ترافیک بسیار مؤثر بوده نکته دوم شناسایی خودروهای فرسوده و مدلهاشان است.
حاجی دلیگانی در این مناظره افزود: ادامه روند رشد مصرف بنزین با تک نرخی شدن آن متوقف نمی شود اما سهمیه بندی بنزین توانست مصرف بنزین را کاهش دهد باید بدانیم طبق آمار اگر روند مصرف بنزین ادامه می یافت و سهمیه بندی بنزین نیز اجرایی نمی شود الآن روزانه ۱۵۸ میلیون لیتر بنزین مصرف می کردیم.
در ادامه سجادی مدیرعامل سابق شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی هم با تأیید سخنان این نماینده مجلس گفت: من هم موافق هستم که اگر سامانه هوشمند سوخت ایجاد نمی شود و سهمیه بندی هم ایجاد نمی شود مصرف بنزین الآن به ۱۸۵ میلیون لیتر در روز می رسید اما باید بدانیم که چند سال پیش قیمت بنزین پایین بود.
وی افزود: سیاست گذاری های قیمتی در بخش سوخت اگر سال های گذشته اجرا می شد مطمئناً با تنش های اجتماعی مواجه می شدیم اما هم اکنون با سامانه هدفمندی که در بخش سوخت بوجود آمد توانستیم مصرف بنزین را هدفمند و جلوی قاچاق سوخت را بگیریم.
سجادی گفت: البته همچنان استعداد قاچاق در بخش گازوییل بالاست که باید فکری برای آن کرد.
حاجی دلیگانی نماینده مجلس نیز در ادامه این مناظره به ضرورت حفظ سامانه سوخت تأکید کرد و گفت: از اینکه آقای سجادی بر حفظ این سامانه تلاش می کند تشکر می کنم اما باید بدانیم اختلاف قیمت کنونی داخل و خارج بنزین به قیمت فوب خلیج فارس ۶۰۰ تومان است که این موضوع قاچاقچیان را حریص کرده است.
وی افزود: در مهر ۹۵ قیمت فوب خلیج فارس هزار و ۶۰ تومان برای هر لیتر بنزین بود که این نرخ در اسفند ۹۵ به هزار و ۵۹۰ تومان رسید حال اگر قیمت نفت خام در جهان بالا برود مطمئناً قیمت هر لیتر بنزین ـ فوب خلیج فارس ـ بالا خواهد رفت که باید فکری برای آن کرد.
سجادی مدیرعامل سابق شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی هم گفت: البته الآن قیمت بنزین پایه خوبی دارد خوب است که مجلس به دولت اجازه دهد تا نرخ بنزین را شناور کند البته این نکته را هم بگویم هیچ راهی بجز دو نرخی کردن بنزین در سامانه هوشمند سوخت وجود ندارد تا بدین وسیله منشأ فساد خشکانده شود.
مجلس اجازه گران شدن بنزین را نمی دهد
در ادامه حاجی دلیگانی نیز با این نظر آقای سجادی مخالفت کرد و گفت: مجلس اجازه نمی دهد بنزین، دو نرخی و گران شود. سامانه هوشمند سوخت نباید جمع آوری چراکه هزینه جمع آوری آن ۲۲۰ میلیارد تومان است البته معتقدیم این کارت سوخت همچنان کارآیی خود را دارد و می توان با افزایش سهمیه مصرف کنندگان در این کارت، بنزین مصرفی غیرسهمیه ای افزایش قیمت یابد تا بدین وسیله مصرف سوخت در جهت کاهش گام بردارد.
مدیر عامل سابق شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی تاکید کرد براینکه سامانه هوشمند سوخت صرفاً برای سهمیه بندی سوخت ایجاد شده است، گفت: هنوز پایه قیمتی گازوییل۳۰۰ تومان است .
سجادی در ادامه سخنان خود در برنامه تلویزیونی « مناظره » شبکه یک سیما افزود: در سال ۱۳۹۴ دولت مصوب کرد گازوییل بخش حمل و نقل بر اساس پیمایش پرداخت شود.
وی ادامه داد: عمده قاچاق ما در نفت گاز است و با توجه به خطرات جا به جایی بنزین کسی به سمت آن نمی رود.
سجادی با بیان اینکه سامانه هوشمند سوخت وظیفه خود را در خصوص بنزین انجام داده است، افزود: همه مناطق مرزی ما رشد مصرف بنزین آن ها در سال ۱۳۹۵ نسبت به سال ۱۳۹۴ زیر متوسط کشور بود و این نشان می دهد قاچاق در مناطق مرزی اتفاق نیفتاده است.
در ادامه حاجی دلیگانی نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه جلوگیری از قاچاق از اهداف سامانه هوشمند سوخت بود، گفت: اکنون قیمت هر لیتر بنزین در کشورهای همسایه شرقی ما میان ۱۸۰۰ تا ۱۹۰۰ تومان است و قیمت فوب خلیج فارس هم اکنون بین ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰ تومان است بنابراین با این تفاوت قیمت ها، هنوز قاچاق بنزین به صرفه است.
وی افزود: اگر کارت سوخت حذف شود شتر با بارش گم می شود و به صورت تانکری از مراکز اصلی توزیع، قاچاق انجام خواهد شد.
در ادامه مدیرعامل سابق شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی گفت: از سال دوم سهمیه بندی بنزین، همیشه یک بنزین آزاد در کنار بنزین سهمیه بندی داشتیم و همیشه بدون محدودیت می دادیم اما اتفاقی نیفتاد.
رشد ۵٫۵ درصدی مصرف بنزین در سال ۹۵
سجادی ادامه داد: در کل کشور متوسط رشد مصرف بنزین در سال ۹۵ نسبت به سال ۹۴ حدود پنج و نیم درصد، در آذربایجان غربی هم رشد مصرف حدود ۵ تا پنج و نیم درصد بود.
وی افزود: در کردستان هم ۴ درصد، خراسان رضوی ۴ درصد ، خراسان جنوبی ۳ درصد، سیستان و بلوچستان در مرکز زاهدان پنج درصد و در مرکز چابهار ۳ و ۶ دهم درصد، در کرمانشاه ۳ درصد و آذربایجان شرقی حدود ۴ درصد بود.
سجادی با اشاره به اینکه مردم را بیش از این نباید اذیت کرد، اضافه کرد: سامانه هوشمند سوخت وظیفه و مأموریت خود را برای بنزین انجام داد و اکنون باید مانند بقیه دنیا عمل کنیم.
وی تأکید کرد: سیاست های قیمتی برای کنترل مصرف و قاچاق پاسخگو خواهد بود.
نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در ۸ سالی که سامانه هوشمند کارت سوخت اجرا شد، ۱۰۰ میلیارد دلار نفع اقتصادی برای کشور داشته است.
حاجی دلیگانی در ادامه سخنان خود در برنامه تلویزیونی « مناظره » شبکه یک سیما افزود: این عدد حاصل کاهش مصرف بنزین و جایگزینی سوخت سی ان جی با بنزین بوده است.
وی خطاب به آقای سجادی گفت: در زمان مدیریت آقای زنگنه در مصاحبه های مختلف اعلام کردید نرخ افزایش مصرف بنزین حدود یک درصد در سال است بنابراین گفتید ضرورتی به استفاده از کارت سوخت نیست در حالی که در سال ۱۳۹۳ روزانه ۶۳ میلیون لیتر در روز مصرف ما بوده است و در سال ۱۳۹۵ میانگین آن حدود ۷۶ میلیون لیتر بود و این یعنی پیش بینی غلط یعنی به جای یک درصد، ۱۰ درصد رشد بنزین را داشتیم.
حاجی دلیگانی اضافه کرد: مزیت دیگر سامانه هوشمند سوخت این است که از زمان اجرای این سامانه، روزانه از سه تا ۱۰ میلیون لیتر قاچاق سوخت جلوگیری شد.
وی افزود: اگر تحریم ها را دوباره برقرار کنند و شرایط گذشته پیش آید آیا به این سامانه نیاز پیدا نمی کنیم؟
سجادی مدیرعامل سابق شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی هم گفت: رشد مصرف پیش بینی سالانه یک درصدی نبود اگر سندی دارید ارائه کنید.
وی افزود: در سال ۱۳۹۵ نسبت به سال ۱۳۹۴، دو درصد رشد مصرف بنزین بود و در سال ۹۴ نسبت به سال ۹۳ حدود یک و هفت دهم درصد بود اما در سال ۹۳ نسبت به سا ل۹۲ به رغم سامانه و دو نرخه بودن، هفت و هفت دهم درصد بود زیرا در سال های ۸۹ ، ۹۳ ، ۹۱ و ۹۲ قیمت ها را ثابت نگه داشتیم.
سجادی اضافه کرد: همه این آمار و ارقام نشان می دهد که سیاست قیمتی حرف اول را در مصرف می زند.
وی خطاب به آقای حاجی دلیگانی گفت: آمارهای اعلام شده درباره قاچاق سوخت مورد تأیید نیست.
در ادامه حاجی دلیگانی نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: آمارهایی را که ارائه کردم بر اساس آمار مرکز پژوهش های مجلس، مشاوران و افراد آگاه و بر اساس مستندات شرکت ملی نفت بود.
وی افزود: سامانه هوشمند سوخت بستری است که هم در آن گازوییل و هم بنزین توزیع می شود و اگر این سامانه حذف شود مشکل ایجاد می شود ضمن اینکه برای فعال تر شدن طرح کیف پول به نوعی از همین سامانه استفاده می کند.
واردات ۲۷٫۵ میلیون لیتر بنزین قبل از اجرای کارت سوخت
حاجی دلیگانی گفت: در سال ۱۳۸۵ پیش از اعمال کارت سوخت، ۲۷ و نیم میلیون لیتر واردات داشتیم که در سال ۱۳۸۶ زمانی که سامانه هوشمند کارت سوخت اعمال شد این رقم به ۱۹ میلیون لیتر کاهش یافت.
در ادامه سجادی مدیرعامل سابق شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی با تایید آمار فوق گفت: هدف سامانه هوشمند کارت سوخت این بود تا فرصت پنج تا شش ساله به مسئولان نظام بدهد تا قیمت ها را اصلاح و مصرف را کاهش دهند.
وی با بیان اینکه بر اساس آمار وزارت صنایع در ۱۱ ماه امسال حدود یک میلیون و ۸۰ هزار خودروی بنزین سوز تولید شد، افزود: اگر هر کدام از این خودروها ۳ لیتر در روز هم مصرف کنند همان میزان رشد ایجاد می شود بنابراین رشد مصرف فعلی غیرمنطقی نیست و نباید بار منفی به این افزایش مصرف بدهیم.
منبع: الف