ترامپ، فرصت یا تهدیدی برای سوریه؟
استفان دی میستورا، نماینده سازمان ملل در امور سوریه خود را برای حضور امریکایی جدید در پرونده سوریه مهیا می‌کند. امریکای جدیدی که رییس‌جمهور جدید آن می‌گوید نه فقط در پرونده سوریه که در سایر حوزه‌ها هم می‌خواهد طرحی نو دراندازد. این طرح نوی ناشناخته، بسیاری را نگران و معدودی را شاد کرده است. شاید پرونده سوریه را بتوان یکی از اصلی‌ترین پرونده‌هایی دانست که جابه‌جایی ساکن کاخ سفید در آن می‌تواند تاثیرات بسزایی داشته باشد.
به گزارش اعتماد،روز گذشته نیز استفان دی میستورا در برلین سخنانی را در خصوص تاثیر پیروزی ترامپ بر این پرونده بر زبان راند. به گزارش رویترز، دی میستورا در تازه‌ترین اظهارنظر خود بدون آنکه سندی برای سخنان خود ارایه کند صرفا گفت که نگران است که بشار اسد، رییس‌جمهور سوریه تا پیش از تاریخ ۲۰ ژانویه که روز تحویل دادن پست ریاست‌جمهوری از اوباما به ترامپ است اقدام به بازپس‌گیری شرق حلب به هر قیمتی از شبه نظامیان کند. این مقام سازمان ملل در این خصوص که چرا چنین تصوری ندارد سخنی به میان نیاورد اما برخی دیپلمات‌های غربی در این خصوص به رویترز می‌گویند: بشار اسد می‌تواند از اینکه ترامپ می‌خواهد رابطه صمیمانه و همکاری وسیعی با روسیه را در پیش بگیرد، استفاده شایانی بکند و از سوی دیگر دراین مدت زمان باقی مانده بشار می‌تواند تمام توان خود را برای بازپس‌گیری شرق حلب به کار بگیرد و همزمان دولت اوباما هم در این بازه زمانی به دنبال تلافی یا اقدام نظامی جدی نخواهد بود.
دی میستورا در برلین در جمع تعدادی از نمایندگان سوسیال دموکرات پارلمان آلمان گفت: بسیار نگران اتفاقاتی هستم که تا ۲۰ ژانویه می‌تواند در سوریه رخ بدهد. می‌ترسم که بشار اسد به هر ابزاری برای آزادسازی شرق حلب متوسل شود. این مساله می‌تواند غم‌انگیز باشد و می‌تواند یک تراژدی بزرگ برای ما به حساب آید. هنوز ۲۷۵ هزار غیرنظامی در شرق حلب زندگی می‌کنند. (دی میستورا در بخش‌هایی از سخنان خود ابراز نگرانی کرد که محاصره کرواسی توسط نیروهای صربستان در ۱۹۹۱ این‌بار درخصوص حلب با همان ابعاد فاجعه انسانی تکرار شود) .
نماینده سازمان ملل در امور سوریه با اشاره به اینکه اطلاعات اندکی در خصوص سیاست‌های خاورمیانه‌ای ترامپ وجود دارد، گفت: شاید با ریاست‌جمهوری وی فرصتی برای پیشرفت در بحران سوریه فراهم آید البته اگر ترامپ به شعارهای انتخاباتی خود برای مبارزه با داعش به همراه رییس‌جمهور روسیه پایبند باشد. رویترز در توضیح این سخنان دی میستورا می‌نویسد: روسیه بشار اسد را عاملی برای مبارزه با داعش می‌داند و این در حالی است که باراک اوباما، رییس‌جمهور فعلی امریکا چنین نگاهی در خصوص بشار اسد نداشته است. فرانک والتر اشتاین‌مایر، وزیر امور خارجه آلمان نیز در دیدار با دی میستورا بر لزوم پایان دادن به بمباران مناطق شهری در سوریه و یافتن راهکاری سیاسی برای پایان دادن به این مناقشه تاکید کرد. وزیر امور خارجه آلمان در بخش‌هایی از سخنان خود درخصوص انتقال کمک‌های بشردوستانه به حلب از طریق ترکیه سخن گفت اما جزییاتی در این مورد ارایه نداد و اعتراف کرد که ضمانتی برای موفقیت چنین طرحی هم وجود ندارد. رولف موتسنیچ که برخی از او به عنوان یکی از گزینه‌های جانشینی فرانک والتر اشتاین مایر در صورت راهیابی اشتاین مایر به کاخ ریاست‌جمهوری سخن می‌گویند در این خصوص می‌گوید: روسیه و سوریه از زمان موجود تا حضور ترامپ در کاخ سفید در ۲۰ ژانویه برای حملات بیشتر به شبه نظامیان در شرق حلب استفاده خواهند کرد. وی در ادامه سخنانش افزود: ناکامی ترامپ در تبیین شفاف و واضع سیاست‌های خاورمیانه‌ای دولتش یک خلأ ایجاد کرده است که می‌تواند به بی‌ثباتی بیشتر و حتی جنگ‌های نیابتی پررنگ‌تر در منطقه خاورمیانه دامن بزند. موتسنیچ در بخش‌های دیگری از سخنانش تاکید کرد که هرحرکتی از سوی ترامپ که منجر به نقض یا تحت‌الشعاع قرار گرفتن منفی برجام شود، می‌تواند به افزایش تنش در منطقه منتهی شود.
آیا تراژدی در راه است؟
جرقه تغییر سیاست‌های امریکا در پرونده سوریه که از روزهای رقابت‌های انتخاباتی وی زده شده بود در نخستین مصاحبه‌اش با وال استریت ژورنال پس از پیروزی شدت بیشتری گرفت. وی در آن مصاحبه تاکید کرده بود که نگاه وی به ماجرای سوریه با نگاه غالب متفاوت است. وی به صراحت تاکید کرد که امریکا باید با روسیه و دولت بشار اسد برای مبارزه با داعش همراه شود و نباید دیگر بر مساله تغییر رژیم در سوریه متمرکز باشد. این اظهارات ترامپ با استقبال بشار اسد هم همراه شد و وی تاکید کرد که اگر ترامپ بخواهد امریکا می‌تواند مانند روسیه و ایران کنار دولت دمشق برای مبارزه با تروریست‌ها باشد. این در حالی است که رسانه‌های غربی می‌گویند منظور بشار اسد از تروریست هرکسی است که با دولت وی مخالف است و این با تعریف امریکا و اروپا با تروریست مغایرت دارد. دیدگاه‌های ترامپ درخصوص سوریه نه تنها توسط رسانه‌های غربی و متحدان اروپایی امریکا در این نبرد بلکه توسط دی‌میستورا هم به باد انتقاد گرفته شده است. یک تحلیلگر فارن پالیسی در این خصوص می‌گوید: سیاست ترامپ در خصوص سوریه یک مصیبت محض خواهد بود. او به دنبال میدان دادن به تندروها و همچنین تنش و اغتشاش ایجاد کردن در خاورمیانه است.
وسترن ژورنالیسم در این خصوص می‌نویسد: اگر ترامپ سیاست‌های اعلامی خود در خصوص سوریه را عملی کند در حقیقت شش تهدید ملی داخلی و بین‌المللی برای امریکا را رقم خواهد زد: این سیاست القاعده را به قدرت می‌رساند و همچنین روسیه را به قدرتی بلامنازع بدل می‌کند. بر قدرت ایران و حزب‌الله می‌افزاید. داعش را نه تنها نابود نمی‌کند بلکه قدرتمندتر هم می‌کند. به قدرت‌های منطقه‌ای فرصت می‌دهد که به تنهایی کار خود را پیش ببرند و کاری به اتحادها و ائتلاف‌ها نداشته باشند. علاوه بر این بحران مهاجرت نیز جدی‌تر خواهد شد. هشدارهای دی‌میستورا به ترامپ هم حامل این پیام است که تمایل امریکا به پیوستن به روسیه می‌تواند تغییرات میدانی ناگهانی را در سوریه ایجاد کند که کنترل تبعات آن آسان نخواهد بود. دی‌میتسورا در بخش‌هایی از سخنان خود می‌گوید: هر رییس‌جمهوری که در امریکا به روی کار بیاید فارغ از آنکه چه اولویت‌های فردی در ذهن داشته باشد اگر خشم بین‌المللی از تراژدی‌های انسانی در حلب را نادیده بگیرد با شرایط سختی مواجه خواهد شد. دی‌میستورا همچنین هشدار داده است که اگر گام‌های جدی برداشته نشود شرق حلب تا پیش از سال جدید میلادی نیست و نابود خواهد شد.
این اظهارنظرها در حالی صورت می‌گیرد که برخی منابع محلی ادعا می‌کنند که سرعت پیشروی نیروهای اسد در شرق حلب بسیار افزایش پیدا کرده است.
منبع: alef.ir