به دشمن متمایل نشوید
«وَلَا تَرْکَنُوا إِلَى الَّذِینَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّکُمُ النَّارُ – کوچکترین تمایل قلبی به کسانی که ستم کرده اند نداشته باشید که آتش شما را خواهد گرفت»(هود – ۱۱۳)
قسمتی از مذاکرات انجمن مقدس ملی اصفهان به تاریخ ۴ صفر المظفر سنه ۱۳۲۵ قمری
«آقا میرسید حسن قمشه (آیت‌الله مدرس): سربازهای فوج چهارمحال به واسطه حقوق دو ساله خود پناه به قنسولگری روس برده‌اند و آبروی دولت و ملت را به کلی از میان برده‌اند.
آقای ثقه‌الاسلام (آیت‌الله حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی): صحیح است بعضی از سربازهای فوج چهارمحال به تحریک سلطان عباسقلی که پیش‌تر در فوج بوده و فعلاً معزول است به قنسولگری روس رفته‌اند و اینها هم سرباز نبوده‌اند، جدید هستند باید جدا انجمن از وزیر جنگ حکم اخراج آنها را بخواهد که کسان دیگر مرتکب چنین کاری که اسباب بر باد دادن شرف ایرانیان است نشوند.» *
۱٫ روز ۱۴ مرداد، روز تحلیف ریاست جمهوری که با روز پیروزی مشروط خواهان مقارن بود، در مجلس شورای اسلامی رفتار باورنکردنی و حیرت‌آوری از تعداد معدودی نماینده سر زد که همه ایرانیان وطن‌دوست را شرمنده ساخت. مقصودم اشتیاق زایدالوصفی است که این چند نفر در سِلفی گرفتن با خانم موگرینی نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات هسته‌ای از خود نشان دادند.
۲٫ تشریفات یا پروتکل در مناسبات خارجی از ارکان دیپلماسی شناخته می‌شود و آن قدر مهم است که عدم رعایت آن گاهی به قطع ارتباط بین دو کشور می‌انجامد. قواعد و فرهنگ رفتاری بین دیپلمات‌های دو دولت از مناسبات داخلی بین سیاستمداران یک کشور متفاوت و رسمی‌تر است. برای همه مناسبات قاعده‌ای وجود دارد، اینکه میزبان چه باید بکند و یا مهمان چه رفتاری را در هر مرحله باید از خود نشان دهد و شأن و شئونات طرفین چگونه باید رعایت شود، همه معلوم است. گرچه تصلب وجود ندارد ولی آن قدر عمومی هست که به شکل پروتکل مکتوب و مورد توافق بین المللی شده است.
۳٫ نخستین ملاک صحت رفتار یک سیاستمدار در ارتباط با یک دیپلمات خارجی تأثیر آن رفتار بر منافع ملی است که مهمترین آنها عزت ملی، خوشنامی و احترام ملت اوست. وقتی از کم ارزش شدن گذرنامه ایرانی در فرودگاه‌های خارجی انتقاد می‌شد و یا از اهانت به اتباع ایران در گمرکات خارجی صدای اعتراض بلند می‌شود، ریشه در همین عزت ملی دارد. عزت ملی، علاوه بر حسن ذاتی، اسباب اقتدار است و در جهان پرتخاصم امروز بی اقتدار ملی زندگی انسانی مقدور نیست.
۴٫ نماینده مجلس در جایگاه سیاستمدار قرار دارد. سفر او با گذرنامه سبز انجام می‌شود. او پس از نمایندگی عزت و حرمت ملت را نیز نمایندگی می‌کند. حق ندارد رفتاری بکند که تحقیرآمیز باشد؛ و اگر مرتکب شد باید چنان موجی از تقبیح و برائت راه بیفتد که نشود خدای ناخواسته به‌جایی برسیم که در مشروطه رسیدیم که جمعی از مشروطه خواهان به سفارت انگلیس پناهنده شدند و از دیگ سفارت پلو خوردند و از این مشروطه خواهان انگلیسیِ آبستن، رضاخان قلدر زاییده شد. اگر غیرت مدرس و حاج‌آقا نورالله در برخی سران و مستفرنگ‌های آن زمان بود و خواسته و ناخواسته بیگانه گرایی موجه نمی‌شد، کار به بیگانه‌پرستی نمی‌رسید که عده‌ای برای حفظ و کسب مطامع دنیا به «قنسولگری روس» پناه آورند و «آبروی دولت و ملت را به‌کلی از میان» ببرند و «اسباب بر باد دادن شرف ایرانیان» را فراهم سازند.
۵٫ این معدود نماینده همه‌جا باید با ملامت مردم و روشنفکران آگاه و وطن‌خواه روبرو باشند و در مجلس، هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان آنها را بازخواست کند و اگر به این نتیجه رسید که کار آن روز از روی غفلت و حال امروز، حالِ ندامت است (که امید است بوده و باشد) به عذرخواهی از ملت و تعهد به عدم تکرار در آینده بسنده کند. وگرنه به اشد وجه برخورد نماید. رئیس محترم مجلس نیز که حافظ آبروی نهاد قانون گزاری، قانون گزار و قانون است طبعاً به تکلیف مهم خویش در تقبیح حادثه عمل می‌فرماید.
منبع: الف