بلای سریال «اختلاس‌گران»

رضا صادقیان
بعد از رونمایی از فساد مالی گروه مالی آریا، بازداشت و محاکمه بابک زنجانی و پرده‌برداری از ده‌ها نام و نشان دیگر که در دولت گذشته و دولتی که قرار بود مقابل «ویژه‌خواران» ایستادگی نماید و دست خورندگان مال مردم‌ را برای همیشه از کیسه بیت‌المال قطع کند، در چنین بازه زمانی بود که یکباره مردم با صدها خبر فساد مالی روبرو شدند ولی به نظر می‌رسد مسیری برای اقناع کردن شهروندان درباره افزایش یا کاهش پرونده‌های فساد مالی به درستی طی نشده است. حداقل آنکه نتیجه این بازداشت‌ها و محاکمه‌ها منجر به کاهش فساد مالی و کمتر برگزار شدن دادگاه‌های فساد مالی نشده است. همچنان دستگاه‌های نظارتی خبر از کشف‌های دیگر می‌دهند و عده‌ای با وجود آگاه شدن از احکام صادر شده، هنوز درصدد کسب مال نامشروع هستند.

گویی مخاطبان و شهروندان خودشان را گرفتار یک دور باطل و نادرست می‌بینند. خبر کشف فساد مالی منتشر می‌شود، عده‌ای از مسئولان و متهمان بازداشت می‌شوند، به زندان می‌روند و دادگاه آنان در حال برگزار شدن است ولی باز هم در نشریات خبر جدیدی از کشف فساد مالی در فلان سازمان و نهاد دولتی منتشر می‌شود. رقم‌های نجومی، سه هزار میلیارد،  هجده هزار میلیارد و ارقام دیگر. مهمتر اینکه انتشار برخی از دفاعیات متهمان حکایت دیگری را نیز بازگو می‌کند، گویی آنها در مقام طلبکار نشسته و قاضی و بخش‌های دیگر دولت و نظام به عنوان متهم شناخته می‌شوند! کسانی که خودشان را اقتصاددان، ناجی اقتصاد مملکت، فعال اقتصادی و بهترین مشاوران مالی و اقتصادی و. . . می‌دانند و در همین اوضاع و احوال متهمی به کشور دیگر پناهنده می‌شود، یکی فرار می‌کند و. . .

بسیاری از مردم و کسانی که خبرها و میزان فسادهای کشف شده توسط دستگاه‌های نظارتی را شاهد هستند، بعد از کشف فساد، بازداشت و دادگاهی شدن اختلاس‌گران منتظر احکام دستگاه قضا و پایان اینگونه فاجعه‌ها می‌نشینند، احکامی که بتواند مقابل چنین دست درازی‌هایی را کوتاه کند، ولی هنوز چند روزی از خشک شدن جوهر خبر بازداشت و اتهام‌های مدیر سابق نگذشته که با خبر و ارقام درشت دیگری روبرو هستیم، گویی اختلاس کننده تازه نفس در مسابقه با اختلاس‌گران سابق در حال ثبت رکوردی جدید در عرصه دزدی هستند! اخباری که گاه به صورت شوکی مهلک‌ به تیتر روزنامه می‌آیند، گاه فقط برای مدتی یا چند روزی خبر از اختلاس و دزدی نیست و باز با حکایت تلخ دیگری روبرو می‌شویم. گاه بیننده احساس می‌کند اطراف او را صدها و بلکه هزاران فساد مالی گرفته و راهی برای رها شدن از این همه ناملایمتی نیست و به همه اینها ذهنیت منفی و تاریک مخاطب را درباره مسئولان در نظر داشته باشیم، نتیجه ناامید کننده خواهد بود.

به نظر می‌رسد، اگر جریان‌های سیاسی و شخصیت‌های سیاسی هنگام کشف هر کدام از این فسادهای مالی به جای سکوت مصلحتی و نادیده انگاشتن گزارش‌های دستگاه‌های نظارتی و یا خلاصه کردن تمام بحث‌ها به سیاسی و جناحی بودن، کلیات و جزییات هر فساد مالی را بدون کوچکترین لکنت زبان محکوم نمایند وضعیت به این‌ترتیب نخواهد ماند. همزمان؛ نمایندگان مجلس شورای اسلامی با وضع قوانین جدید و کارآمدتر در حوزه‌های مالی و پولی تلاش کنند همه مبادلات مالی به صورت شفاف قابل رصد و پیگیری باشد و نیازی به ورود دستگاه نظارتی برای کشف فسادهای مالی نباشیم، بدون‌تردید در وضعیت شیشه‌ای و شفافیت جایی برای دست‌درازی و دزدی نخواهد بود و  ریسک چنین عملی برای وسوسه شدگان آنقدر پرهزینه خواهد بود که کسی سراغ آن نمی‌رفت. چنانچه طی سال‌های آینده تدبیری در این مورد خاص اندیشه نشود و همچنان جریان‌های سیاسی از کنار این مسائل اساسی و مهم با سکوت رد شوند، نمی‌توان با سخنان تازه و یا گفتار درمانی به توجیه شهروندان و جامعه اقدام کرد، سخنان و بیان دغدغه‌ها تاثیری در شنونده ایجاد نخواهد کرد. به نظر می‌رسد وقت حرف و کلام شیرین گذشته و نیاز به عملکرد صحیح در حوزه مبارزه با فساد مالی هستیم.
منبع: بهارنیوز