اطلاعاتی در خصوص سایر سردردها

کمتر کسی است که در طول عمر خود دچار سردرد نشده باشد. ۹۰ درصد از افراد حداقل یک بار در سال دچار سردرد می شوند.
سردرد شدید و ناتوان کننده حداقل در ۴۰ درصد افراد در سال روی میدهد. معمولا سردرد نشانهای خوش خیم است ولی گاهی از وجود بیماری خطیری مانند تومور مغزی، خونریزی مغزی، مننژیت و سایر موارد حکایت دارد.
حدود ۵ درصد از بیماران مبتلا به سردرد مراجعه کننده به مراکز اورژانس دچار اختلال عصبی زمینهای جدی هستند و به این دلیلی، تشخیصی سریع و دقیقی سردرد الزامی است.
سردرد عبارت است از احساسی درد یا ناراحتی در سر، پوست سر یا گردن.
در اکثر افراد با ایجاد تغییر در نحوه زندگی، یاد گرفتن راههای آرام سازی و گاهی با مصرف دارو، سردرد بهبود مییابد.
اکثر سردردها، عملکردی هستند و به علت ناراحتیهای زودگذر ایجاد می شوند و به اختلال عضوی مغز ارتباط ندارند. معمولا سردرد هشدار می دهد که اشکالی در قسمتی از بدن وجود دارد. اغلب سردردها از تحریک انتهاهای عصبی ناحیه شانه، گردن و عضلات صاف اطراف رگهای خونی تغذیه کننده این نواحی منشأ میگیرند.
سردرد در اثر پیامهایی که با مغز، رگهای خونی و اعصاب پیرامون آنها تداخلی می کنند ایجاد می شود. در خلال سردرد، اعصاب اختصاصی رگهای خونی و عضلات سر فعالی می شوند و پیام های درد را به مغز میفرستند.
انواع سردرد عبارتند از: سردردهای فشارنده نوار مانند، سردردهای مبهم، عمقی، پایدار، فرورونده، کوتاه، واضح (تیز). دردهای واضح سر که اغلب در چند کانون احساسی می شوند و به آنها «دردهای شبیه یخ شکن با هم گفته میشود معمولا خوش خیم هستند. کیفیت ضربانی و سفت شدن عضلات اطراف سر، گردن و کمربند شانه از موارد شایع و غیر اختصاصی توام با سردردهای میگرنی هستند.
به ندرت شدت سردرد ارزشی تشخیصی دارد، هر چند که از نظر بیمار این مسأله مهمترین جنبه درد است.
اگرچه مننژیت، خونریزی زیر عنکبوتیه مغز و سردرد خوشه ای (کلاستر) موجب سردرد شدید می شوند، اکثر بیمارانی که باشدیدترین سردرد طول عمر خود به بخشهای اورژانس مراجعه می کنند، مبتلا به میگرن هستند. برخلاف باور عمومی، سردرد ناشی از تومور مغزی معمولاً خیلی مشخص یا شدید نیست.
اطلاعات مربوط به محلی سردرد میتواند آگاهی دهنده باشد. اگر منشأ سردرد در خارج از جمجمه باشد ارتباط آن با محل درد کاملا ارزشمند است. مثلا التهاب سرخرگ خارج جمجمهای موجب درد و حساسیت شدید محدود به محلی همان سرخرگ می شود. درد ناشی از بیماریهای سینوسی ها، دندان ها، چشم و مهره های بالایی گردن به شکل منطقهای منتشر می شود. درداختلالات داخل حفره پشتی جمجمه معمولا در ناحیه گردن
و پشت سرودرد ضایعات بالای چادرینه مغز در ناحیه پیشانی – گیجگاهی احساسی می شود.
مدت درد و منحنی های زمان شدت از نظر تشتشخیصی ی مفید هستند.
پاره شدن آنوریسم (aneurySm) سرخرگ مغزی موجب بروز دردی می شود که به طور فوری و رعد اسا به اوج میرسد، در حالی که آنوریسم های پاره نشده با سردرد کلاستر (خوشه ای) ممکن است موجب شیوع کمتری حضور خود را به این نحو درد در اطراف یک چشم، همراه با پایین افتادگی اعلام می کنند. (آنوریسم به ساک تشکیل پلک، اشکریزشی و احتقان چشم همان طرف شود. شده در اثر اتساع موضعی دیواره یک سرخرگ یا سیاهرگ، مثل سرخرگ یا سیاهرگ قلب یا مغز گفته می شود).
حملات سردرد خوشه ای (کلاستر) در عرض ۳ تا ۵ دقیقه به حداکثر شدت میرسند و حدود ۴۵ دقیقه در این حد باقی می مانند و سپس به تدریج کاهش پیدا می کنند. حملات میگرن در عرضی چند ساعت ایجاد می شوند؛ چندین ساعت تا چند روز باقی می مانند و به طور مشخصی با خوابیدن تسکین مییابند.
ایجاد اختلال خواب و سردردهای اوایل صبح که در طول روز بهبود مییابند ممکن است ناشی از تومورهای مغزی یا سایر اختلال هایی باشد که موجب افزایش فشار داخل جمجمه می شوند.
باید درد صورت را از سردرد افتراق داد. درد عصبی ناشی از عصب سه قلو و با شیوع کمتر، درد عصبی ناشی از عصب زبانی حلقی از علل شایع درد صورت هستند. معمولاً این دردهای عصبی به صورت حمله ای و دوره ای، به شکلی برق آسا و شبیه برق گرفتگی مشخصی می شوند. شایعترین علت درد صورت، درد دندان است و در اثر محرک هایی مانند گرما، سرما، یا خوردن غذاهای شیرین روی می دهد.
بروز درد صورت در هنگام جویدن، احتمال درد عصبی ناشی از عصب سه قلو، یا اختلالی عملکرد مفصلی فک پایین با استخوان گیجگاه را مطرح می کند، در حالی که ایجاد درد به دنبال بلع و چشیدن غذا، نشان دهنده وجود درد عصبی ناشی از عصب زبانی حلقی است. درد همراه با بلع در بیماران مبتلا به درد سرخرگ کاروتید (سرخرگ اصلی که ضربان آن در ناحیه گردن حسی می شود) شایع است. این درد که به «کاروتیدینیا معروف است به دلیل تماسی سرخرگ ملتهب کاروتید با مری در حین بلع، ایجاد می شود.
اولین حمله سردرد شدید، احتمال های تشخیصی کاملا متفاوتی را نسبت به سردردهای عود کننده چندین ساله مطرح می کند. در سردردهای شدیدی که به تازگی آغاز شده است احتمالی پیدا کردن علت بالقوه جدی به طور قابل ملاحظه بیشتر از سردرد عود کننده است. وقتی سردرد حاد جدیدی ایجاد می شود باید عللی از جمله مننژیت، خونریزی زیر عنکبوتیه مغز، تجمع خون در ناحیه واقع بر روی سخت شامه یا خارج آن (هماتوم اپیدورال) یا تجمع خون در ناحیه زیر سخت شامه (هماتوم سابد ورال)، آب سیاه چشم (گلوکوم) و سینوزیت چرکی را در نظر داشت. به جدول زیر توجه کنید؛ در این جدولی نشانههای سردرد مطرح کننده احتمالی وجود اختلالی زمینهای جدی ذکر شده است.
منبع: mahsho.com