ارزش سهام عدالت آب رفت
جنگ قدرت برسر سهام عدالت در جریان است. در حاشیه کشاکش برسر سهام عدالت در یک سال گذشته ۱۵هزار میلیارد تومان معادل ۴ میلیارد دلار از ارزش سبد سهام عدالت کسر شده و از این مقدار ۴۵۰۰ میلیارد تومان به‌صورت غیرمستقیم به‌حساب دولت واریز شده است.
به گزارش همشهری، همانطور که انتظار می‌رفت سهام عدالت یک کلاف سردرگم شده است. از یکسو دولت سکوت کرده و حاضر نیست لایحه آزادسازی سهام عدالت را به مجلس بفرستد، از سوی دیگر کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی حاضر نیستند از مسیر مدیریت بر سهام عدالت کنار بروند. ماه پیش کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی انتخاباتی مفصل برگزار و تلاش کرد جایگاهش را در سهام عدالت تثبیت کند.
براساس قانونی که دولت برای آزادسازی سهام عدالت نوشته و باید به مجلس ارائه شود، این شرکت‌ها باید منحل شوند و سهام عدالت در قالب واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری به مردم اختصاص یابد.
همزمان سازمان خصوصی‌سازی در تدارک انتشار صورتحساب مشمولان سهام عدالت است که مشخص نیست در کجای این جنگ قدرت قرار دارد.براساس قانون تا زمانی که لایحه آزادسازی سهام عدالت در مجلس تصویب نشود، صورتحساب‌های صادر شده برای مشمولان، ارزش ریالی نخواهد داشت، زیرا هیچ‌کس حق خرید و فروش برگه‌های سهام عدالت را ندارد.
دلایل کاهش ارزش سهام عدالت
اطلاعات آماری نشان می‌دهد که ارزش سبد سهام عدالت تحت‌تأثیر ۳مولفه، یعنی کاهش ارزش سهام بانک‌ها، کاهش شاخص بورس و همینطور خروج سهام پالایشگاه‌ها از سبد سهام عدالت دست‌کم ۱۵هزار میلیارد تومان، معادل ۴میلیارد دلار، کاهش یافته است.
۲هفته قبل دولت براساس مصوبه‌ای سهام ۷پالایشگاه را به ارزش ۱٫۲میلیارد دلار از سبد سهام عدالت بیرون کشید. ارزش ۷پالایشگاه خارج شده از سبد سهام عدالت براساس آخرین قیمت سهام این شرکت‌ها در بورس، جمعا برابر ۲۲هزار میلیارد تومان است. از این مقدار، با درنظر گرفتن سهم ۲۰درصدی دولت، رقمی معادل ۴۵۰۰میلیارد تومان یا ۱٫۲میلیارد دلار از سبد سهام عدالت خارج شده است.
در عین حال کاهش قیمت سهام ۳بانک ملت، تجارت و صادرات و پست بانک که در سبد سهام عدالت حضور دارند، بخش دیگری از دلایل نزول ارزش سبد سهام عدالت است. طبق آمار موجود هم‌اکنون ۴۰ درصد از کل سهام بانک‌های تجارت و صادرات، ۳۰ درصد سهام بانک ملت و ۲۵ درصد سهام پست بانک در سبد سهام عدالت جای دارند.
در بهمن‌ماه امسال ارزش سهام بانک ملت بلافاصله پس از بازگشت به تالارهای مبادلات بورس تهران ۳۶۰۰میلیارد تومان تنزل کرد. به‌دنبال آن با بازگشایی نماد بانک تجارت روی تابلوی بورس اوراق بهادار، ارزش سهام این بانک هم ۱۵۰۰میلیارد تومان نزول کرد. قرار است در روزهای باقیمانده از امسال، سهام بانک صادرات هم باردیگر به تالار بورس تهران باز‌گردد.
برآوردهای اولیه حاکی از آن است ارزش سهام بانک صادرات در روز بازگشایی نماد احتمالا دست‌کم ۱۵۰۰میلیارد تومان کاهش خواهد یافت. با این حساب می‌توان گفت سبد سهام عدالت تحت‌تأثیر خروج پالایشگاه و کاهش ارزش سهام بانک‌ها دست‌کم ۱۰هزار میلیارد تومان افت کرده است؛ اگر به این مقدار افت ۶٫۵درصدی ارزش کل بورس تهران از ابتدای سال تاکنون را هم اضافه کنیم، جمعا برآورد می‌شود که در این مدت ۱۵هزار میلیارد تومان از ارزش سبد سهام عدالت کاسته شده است. قرار است سازمان خصوصی‌سازی ظرف روزهای آینده صورتحساب سهام عدالت را برای ۵۰میلیون نفر از مشمولان صادر کند.
کشف رمز وقایع پیش آمده
با کسر شدن ۱۵هزار میلیارد تومان از ارزش سهام عدالت می‌توان برآورد کرد که هم‌اکنون ارزش کل سبد سهام عدالت از ۶۷هزار میلیارد تومان ابتدای امسال به ۵۲هزار میلیارد تومان رسیده است. گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که دولت تخمین زده این مقدار بیش از میزان مورد نیاز برای اختصاص به سهامداران طرح سهام عدالت است زیرا قرار است به جای یک میلیون تومان، ۵۰۰هزار تومان به هر فرد بابت سهام عدالت پرداخت شود مگر اینکه متقاضیان بقیه مبلغ را به‌حساب دولت واریز کنند.
با این شرایط اگر قرار باشد به هر نفر فقط ۵۰۰هزار تومان سهام عدالت اختصاص یابد دیگر نیازی نیست که در سبد سهام عدالت ۶۷هزار میلیارد تومان سهام وجود داشته باشد زیرا جمع کل سهامی که به ۵۰میلیون مشمول سهام عدالت اختصاص خواهد یافت ۲۵هزار میلیارد تومان(هر نفر ۵۰۰هزار تومان) خواهد بود.
اگر بپذیریم که ۳۰درصد از جمعیت ۵۰میلیون نفری یعنی جمعا ۶میلیون نفر حاضر باشند ۵۰۰هزار تومان به‌حساب دولت پول واریز کنند تا سهام عدالت یک میلیون تومانی را دریافت کنند، با این حساب دولت به رقمی بیش از ۳۰هزار میلیارد تومان برای سبد سهام عدالت نیاز ندارد. شاید به همین دلیل است که دولت در حال پس گرفتن سهامی است که در طول سال‌های گذشته به سهام عدالت اختصاص یافته است.
نظارتی بر سهام عدالت وجود ندارد
علی‌اصغر یوسف‌نژاد، عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه نظارتی بر سهام عدالت وجود ندارد، از احتمال طرح تحقیق و تفحص از کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت در مجلس خبرداد. او افزود: در کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت حرکت‌هایی در حال انجام است که جای تامل زیادی دارد. در‌ماه گذشته شاهد برگزاری انتخابات کانون بودیم که غیرقانونی است. یوسف نژاد گفت: متأسفانه کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری «سهام عدالت» از مسیر خود منحرف شده است.
نه وزارت اقتصاد، نه بورس و نه سازمان خصوصی‌سازی بر کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری «سهام عدالت» نظارت و کنترل ندارند. او تأکید کرد: نظارت نداشتن بر کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری «سهام عدالت» نقص بزرگی برای سازمان بورس، سازمان خصوصی‌سازی و وزارت اقتصاد محسوب می‌شود، از مسئولان می‌خواهم این موضوع را بررسی و شفاف کنند تا در این مجموعه انضباط اداری و مالی را برقرار و حاکم کنند.
منبع: alef.ir